مطالعه روابط بین صفات مورفولوژیک، زراعی و کیفی در توده‌های اسپرس (Onobrychis viciifolia Scop)

نوع مقاله : پژوهشی

چکیده

تحقیق حاضر به‌منظور بهره‌گیری از روش‌های تجزیه و تحلیل چندمتغیره در بررسی تنوع ژنتیکی، تشخیص روابط بین صفات (مورفولوژیک، زراعی و کیفی) و تعیین صفات سهیم در توجیه تنوع عملکرد توده‌های اسپرس بومی به اجرا درآمد. تعداد 10توده اسپرس در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که همبستگی عملکرد علوفه خشک با صفات عملکرد علوفه تر، درصد ماده خشک، درصد فیبر خام، درصد ساقه و تعداد ساقه در واحد سطح مثبت و با درصد برگ، درصد پروتئین خام، تعداد روز تا 50 درصد سبز شدن و گلدهی منفی و معنی‌دار بود. همبستگی ارتفاع بوته با عملکرد علوفه معنی‌دار نبود ولی ارتفاع بوته با تعداد ساقه در بوته (به‌عنوان یکی از اجزای عملکرد) همبستگی معنی‌داری را دارا بود. تجزیه به عامل‌ها، برای کلیه صفات، پنج عامل پنهانی را مشخص نمود که بیش از 80 درصد از تنوع موجود را توجیه نمودند و به‌ترتیب، عامل کیفیت علوفه، حجم بوته، اجزای عملکرد بوته، توان پنجه‌دهی و سرعت سبزشدن نام‌گذاری گردیدند. بر مبنای نتایج رگرسیون گام به گام، صفات درصد ساقه در ماده خشک، ارتفاع بوته، روز تا سبزشدن و تعداد شاخه فرعی بیشترین تنوع عملکرد علوفه را توجیه نمودند و می‌توانند به‌عنوان یک شاخص در گزینش قابل توصیه باشند. نتایج در انطباق با یافته‌های سایر محققان حاکی از سودمندی کاربرد روش‌های آماری چندمتغیره مذکور در بررسی روابط بین متغیرهای مختلف کمی و کیفی در اسپرس می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of relationship between morphological, agronomic and qualitative traits in sainfoin populations (Onobrychis viciifolia Scop)

چکیده [English]

This experiment was conducted to investigate the genetic diversity, relationship between morphological, agronomic and qualitative traits and to identify components of forage yield using some multivariate statistical methods in local sainfoin populations. The experiment was conducted as randomized complete block design with four replications in Isfahan University of Technology Research Farm. Results indicated that correlation coefficients of dry yield with fresh yield, dry matter percent, crude fiber, stem percent and number of stem per square meter were significantly positive but with leaf percent, crude protein, seedling emergence date and flowering date was significantly negative. Forage yield had no correlation with plant height but plant height was correlated with number of stem. Factor analysis revealed five factors which justified more than 80 percent of the total variation, and classified as “quality of forage”, “plant size”, “forage yield component” “tillering potential” and “emergence rate”, respectively. On the basis of stepwise regression analysis, stem percent, plant height, number of branches and day to 50 percent seedling emergence justified the majority of hay yield variation. Hence, these characters could be use for selecting high yield cultivars. Finally, on the basis of the current result in this research compared with previous findings, it can be concluded that multivariate statistical methods can be useful to find relationships between quantitative and qualitative characters in sainfoin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sainfoin
  • Forage Quality
  • correlation
  • Factor and regression analysis