%0 Journal Article %T ارزیابی تنوع فنوتیپی، ژنتیکی و مقدار نسبی DNA هسته در فستوکای پا بلند (Festuca arundinacea) %J پژوهش‌های تولید گیاهی %I دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان %Z 2322-2050 %A افکار, سهیلا %A کریم زاده, قاسم %A جعفری, علی اشرف %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 27 %N 2 %P 87-101 %! ارزیابی تنوع فنوتیپی، ژنتیکی و مقدار نسبی DNA هسته در فستوکای پا بلند (Festuca arundinacea) %K "پارامترهای ژنتیکی" %K "پیشرفت ژنتیکی" %K "مقدار نسبی DNA هسته" %K " وراثت‌پذیری" %K "Festuca arundinacea" %R 10.22069/jopp.2019.16208.2468 %X سابقه و هدف: گونه‌های فستوکا در ایران رشد می‌کنند و پلی‌پلوئیدی بودن نقش مهمی در تکامل این گروه دارد. گیاه Festuca arundinacea متعلق به خانواده گراس‌ها بوده و شامل گونه‌های متفاوتی است که بعنوان علوفه، چمن و همچنین برای محافظت از خاک استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق مطالعه تغییر در مقدار نسبی DNA هسته و صفات فنولوژیکی–مورفولوژیکی در ژنوتیپ-های مختلف F.arundinacea جمع‌آوری شده از مناطق متفاوت می‌باشد.مواد و روش‌ها: این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. پارامتر‌های ژنتیکی برای همه صفات شامل زمان ظهور خوشه، زمان گلدهی، ارتفاع گیاه، سرعت جوانه‌زنی، قدرت جوانه‌زنی، پایداری، عملکرد علوفه، تعداد شاخه در بوته، طول سنبله، وزن هزاردانه، درصد جوانه‌زنی، وزن بذر در بوته، شاخص برداشت، تعداد بذر در بوته محاسبه گردید. برای انداز‌گیری مقدار نسبی DNA از گیاهچه‌های با طول عمر سه هفته، فلوروکروم DAPI و گیاه جو (Hordeum vulgare) رقم سلطان بعنوان استاندارد داخلی استفاده شد.یافته‌ها: ارزیابی پارامترهای ژنتیکی نشان داد تفاوت بین ضریب تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی برای تعداد روز تا خوشه‌دهی، تاریخ گلدهی، تعداد ساقه در بوته، سرعت و قدرت جوانه‌زنی، قوه نامیه، تعداد بذر در بوته، وزن هزار دانه و ارتفاع گیاه ناچیز بوده که می-توان گفت نقش واریانس ژنتیکی بیشتر از واریانس محیطی است. از طرف دیگر مقدار وراثت‌پذیری صفات بین 95-66% بود. وراثت-پذیری بالا برای همه صفات بجزء طول خوشه مشاهده شد که نشان می‌دهد روش‌های مبتنی بر گزینش برای این صفات از کارایی بالایی برخوردار است. به علت تفاوت ناچیز PCV و GCV، وراثت‌پذیری بالا به همراه پیشرفت ژنتیکی بالا برای صفات تعداد روز تا خوشه‌دهی، تاریخ گلدهی و قدرت جوانه‌زنی می‌توان نتیجه گرفت این صفات توسط ژن‌های افزایشی کنترل می‌شوند و می‌توان آنها را در برنامه‌های اصلاحی از طریق گزینش بهبود داد. مشخص شد که تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه برای مقدار نسبی DNA هسته وجود دارد که نشان‌دهنده تنوع درون گونه‌ای بالا بین ژنوتیپ‌های متفاوت از مناطق مختلف است. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ‌ها در 7 گروه قرار می‌گیرند که بالاترین و کمترین مقدار نسبی DNA هسته به ترتیب در ژنوتیپ‌های G13, G20, G21 وG22, G16 بود. با توجه به مطالعات گذشته، تغییر در مقدار نسبی DNA هسته را در این ژنوتیپ‌ها را می‌توان به وجود کروموزوم B و تغییر در طول کروموزوم نسبت داد. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود از صفات زمان ظهور سنبله، زمان گلدهی و قدرت جوانه‌زنی برای برنامه‌های اصلاحی استفاده شود. همچنین تغییر در مقدار نسبی DNA و صفات مورفولوژیکی-فنولوژیکی می‌توانند فاکتورهای مهمی در تکامل و سازگاری این گونه به شرایط محیطی مختلف باشند. %U https://jopp.gau.ac.ir/article_5112_3e32140b6fd94593f58f995fcc7f7fd0.pdf