TY - JOUR ID - 247 TI - تعیین مناسب‌ترین مرحله رسیدگی تخمک جهت تلاقی‌های بین‌گونه‌ای پنبه JO - پژوهش‌های تولید گیاهی JA - JOPP LA - fa SN - 2322-2050 Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 17 IS - 2 SP - 59 EP - 76 KW - پنبه KW - تخمک KW - تلاقی بین‌گونه‌ای KW - نجات جنین DO - N2 - به‌منظور تعیین مناسب‌ترین زمان رسیدگی و انتخاب تخمک لقاح‌یافته در تلاقی‌های بین‌گونه‌ای پنبه، دو گونه دیپلویید (Gossypium herbaceum و G. arboreum؛ 26=n2) و دو گونه تتراپلوئید پنبه (G. hirsutum و G. barbadense؛ 52=n2) به‌صورت دو به دو تلاقی داده شدند. ویژگی‌های گل‌شناختی، روند رشد تخمک، الگوی رشد الیاف در زمان‌های مختلف پس از گرده‌افشانی در والدین و هیبریدهای پنبه مورد بررسی قرار گرفت و داده‌ها به‌صورت آزمایش فاکتوریل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. براساس نتایج به‌دست آمده، اثر ژنوتیپ، روز پس از گلدهی و اثرات متقابل آن‌ها بر رشد تخمدان و تخمک معنی‌دار بود (01/0P≤) و گرده‌افشانی به‌عنوان یکی از فاکتورهای مؤثر در بقای گل، تحریک رشد تخمدان و به‌دنبال آن تکامل جنین شناخته شد. گونه‌های مورد مطالعه از لحاظ قابلیت نگهداری گل‌های تلقیح ‌نشده اختلاف نشان دادند. به‌طوری‌که، گونه‌های G. arboreum و G. barbadense به‌ترتیب کم‌ترین و بیش‌ترین مدت، گل‌های اخته‌ شده را حفظ کردند. بهترین زمان انتخاب و انتقال جنین به شرایط درون‌ شیشه در تلاقی‌های دیپلوئید × دیپلوئید و دیپلوئید × تتراپلوئید به‌ترتیب دو و سه روز پس از گرده‌افشانی تعیین گردید. گونه G. barbadense به‌دلیل قابلیت‌های ویژه تلقیح، نگهداری گل، اندازه تخمک و رشد در شرایط درون‌ شیشه بر سایر گونه‌های والدی برتری نشان داد و می‌توان از آن به‌عنوان گونه بخشنده در تلاقی‌های بین‌گونه‌ای پنبه استفاده کرد. UR - https://jopp.gau.ac.ir/article_247.html L1 - https://jopp.gau.ac.ir/article_247_988d5fc57cb33b2c16b848e45626de9e.pdf ER -