ارزیابی شاخص‌های رشد سویا، ریحان رویشی و گاوزبان اروپایی در نسبت‌های مختلف کشت مخلوط

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

3 مربی گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 استادیار گروه زراعت، دانشگاه فردوسی مشهد

5 دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

چکیده

یکی از روش‌های ارزیابی بهره‌وری سیستم‌های کشت مخلوط استفاده از شاخص‌های رشد است. به همین منظور و در جهت بررسی شاخص‌های رشدی سویا، ریحان و گاوزبان در نسبت‌های مختلف کشت مخلوط آزمایشی در خراسان شمالی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار و 9 تیمار در سال 1390 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص هر یک از گیاهان، نسبت‌های جایگزینی 75% سویا و 25% ریحان، 50% سویا و 50% ریحان و 25% سویا و 75% ریحان و عینا در همین نسبت‌ها با گاوزبان بود. نتایج نشان داد که تیمار 25:75 سویا: ریحان نسبت به سایر تیمارهای مخلوط و تک‌کشتی سویا از تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول بالاتری در طول فصل رشد برخوردار بود. سرعت رشد نسبی سویا در نسبت‌های 75:25 سویا: ریحان و سویا: گاوزبان نسبت به سایر تیمارها ارجحیت داشت و با افزایش سهم سویا از میزان آن کاسته شد. سرعت جذب خالص تک‌کشتی سویا نیز با شروع رقابت درون‌گونه‌ای نسبت به سایر تیمارها کاهش یافت. شاخص‌های رشدی تک‌کشتی گاوزبان در مقایسه با سایر نسبت‌ها در بالاترین سطح خود قرار داشت و با افزایش سهم سویا از میزان آنها کاسته شد. نسبت برابری زمین بر اساس شاخص سطح برگ و ماده خشک بالاتر از یک در اکثر تیمارهای مخلوط نشان¬دهنده برتری کشت مخلوط بر تک‌کشتی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of growth indices of soybean, vegetative sweet basil and borage in intercropping different ratios

نویسندگان [English]

  • Milad Bagheri Shirvan 1
  • Faezeh Zaefarian 2
  • Vahid Akbarpour 3
  • Ghorbanali Asadi 4
  • Bahareh Bicharanlou 5
چکیده [English]

Use of the growth indices is a method to assessment of intercropping efficiency. In order to evaluation growth indices of soybean, sweet basil and borage in intercropping with different ratios, an experiment base on randomized complete block design was conducted with 9 treatments and 3 replications at north Khorasan in 2011. Treatments were consisted of the plants pure culture, replacement series of 75% soybean and 25% sweet basil, 50% soybean and 50% sweet basil and 25% soybean and 75% sweet basil, and these ratios were repeated for borage. The results showed that dry matter accumulation, leaf area index and crop growth rate of 75% soybean: 25% sweet basil treatment was higher compare to other treatments during season. Relative growth rate of soybean in 25: 75, soybean: sweet basil and soybean: borage was higher than other ratios. Increment of soybean proportion in intercropping caused to reduce soybean RGR. Net assimilation rate of soybean monoculture was reduced with increasing of intra-species competition. Growth indices of borage monoculture were higher than other borage ratios. The indices were reduced related to increasing of soybean proportion. LER on based of leaf area index and dry matter was higher than unit in more intercropped treatments that was demonstrates superiority of intercropping than monoculture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land Equivalent Ratio
  • Net assimilation rate
  • Relative growth rate
  • Replacement intercropping