ارزیابی اثرات تنش زمستانه (یخبندان و برف) بر برخی خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی درختان تجاری مرکبات در منطقه تنکابن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

2 عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

3 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات مرکبات

چکیده

مرکبات جزء گیاهان نیمه گرمسیر حساس به تنش یخبندان بوده که با توجه به نوع ژنوتیپ و شرایط محیطی، دارای واکنش‌های متفاوت هستند. لذا در این آزمایش برای ارزیابی میزان آسیب‌پذیری ارقام تجاری مرکبات موجود در منطقه تنکابن (پرتقال تامسون‌ناول، نارنگی اُنشو و پیج) نسبت به تنش یخبندان 1392، خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آنها بعد از وقوع تنش، بر اساس طرح بلوک کامل تصادفی با مقایسه میانگین LSD مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تنش یخبندان موجب کاهش کلروفیل a ، b ، کل و محتوی آب برگ شد(p≤0.01)، بطوری که شاخص‌های ذکر شده در پرتقال تامسون‌ناول بیشترین کاهش را داشته است. بر این اساس به ترتیب واکنش‌های پراکسیداسیون لیپید (48/1 مایکرومول بر گرم وزنتر برگ)و نشت یونی (با میانگین 06/53%) در برگ پرتقال تامسون‌ناول، نسبت به دو رقم مورد مطالعه در این پژوهش، بیشتر بود. با تجزیه و تحلیل‌های آزمایشگاهی انجام شده مشاهده شد که در رقم اُنشو، میزان محتوی پرولین (با میانگین 3/30 میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی برگ (44/73%) نسبت به دو رقم دیگر، در مرتبه آماری بالاتر بوده است. اما در ارزیابی میزان شکستگی شاخه، بیشترین میزان این خسارت، در رقم پیج اندازه‌گیری و ثبت شد. بطور کلی با توجه به صفات اندازه‌گیری شده می‌توان عنوان کرد که در ارقام مورد پژوهش رقم اُنشو در مقایسه با دو رقم دیگر نسبت به تنش یخبندان متحمل‌تر بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluate the effects of winter stress(freezing and snow) on some morphological and physiological reactions of commercial citrus in Tonekabon area

نویسندگان [English]

  • M. Mehrabi 1
  • Alireza Eslami 2
  • Y. Tajvar 3
1
2
3
چکیده [English]

Citrus is a subtropical crops, therefore susceptible to freeze stress. This fruit tree has a different response to freeze stress according to the genotype and environment climate. Therefore, to evaluate the damage of freeze stress (winter 2014) on commercial citrus of Tonekabon area (Thomson Navel orange, Satsuma and Page mandarin) the morphological and physiological responses are assayed based on randomized complete block design (average was evaluated by LSD).The results showed that freeze stress can reduce chlorophyll (a, b, total) and leaf water content (p≤ 0.01). Based on data the Thomson Navel orange had the greatest reduction in these parameters. Therefore, the lipid peroxidation (1.48 µmol/g FW) and electrolyte leakage (53.06%) of Thomson Navel orange was higher than the other subjects in this study. The laboratory analysis showed that in the Satsuma mandarin prolin content (30.3 mg/g FW) and anti-oxidant capacity (73.44%) of leaves was higher than the other cultivars. But the assessment of fracture branches, most of the losses was recorded in the Page mandarin.In general, we can suggest that the Satsuma mandarin was more persistent than the other two cultivars of this study, was best tolerant to freezing stress because of lowest EC parameter in winter and best flowering in spring.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citrus
  • Freeze
  • Genotype
  • Prolin
  • Tonekabon

مراجع

ext-stroke-width: 0px; "> 1. Bates, L.S., Waldren, R.P., and Tears, I.D. 1973. Rapid determination of free
proline for water stress studies. Plant Soil. 39: 205-207.
2. Flexas, J., Badger, M., Chow, W.S., Medrano, H., and Osmond, C.B. 1999.
Analysis of the relative increase in photosynthetic O2 uptake when
photosynthesis in grapevine leaves is inhibited following low night
temperatures and/or water stress. Plant Physiol. 121: 675-684.
3. Fotouhi-Ghazvini, R., Baghbanha, M.R., Hatamzadeh, A., and Heidari, M.
2008. Effect of water stress on freezing tolerance of Mexican lime (Citrus
aurantifolia L.) seedling. Hort. Environ. Botechnol. 49(5): 267-280.
4. Giovanni, D., and Angelo, D.G. 2002. Citrus. Taylor and Francis Group Press.
Pp: 31-50.
5. Lutts, S., Kinet, J.M., and Bouharmont, J. 1995. Changes in plant response to
NaCl during development of rice (Oryza sativa L.) varieties differing in salinity
resistance. Journal Experimental of Botany. 46: 1843–1852.
6. Momenpour, A., Bakhshi, D., and Imani, A. 2014. Evaluation of growth
characteristics and resistance to spring late frost in ten almond genotypes
budded on GF677 rootstock. J. Plant Prod. 21(4). (In Persian)
7. Molinari, H.B.C., Marur, C.J., Filho, J.C.B., Kobayashi, A.K., Pileggi, M.,
Junior, R.P.L., Pereira, L.F.P., and Viiera, L.G.E. 2004. Osmotic adjustment in
transgenic citrus rootstock Carrizo citrange (Citrus sinensis Osb. ×
PoncirustrifuliataL, Raf.) over producing proline. Plant Sci. 167: 1375-1381.
8. Pietrini, F., Chaudhuri, D., Thapliyal, A.P., and massacci, A. 2005. Analysis of
chlorophyll fluorescents in mandarin leaves during photo-oxidative cold shock
and recovery. Agr. Eco. Environ. 106: 189–198.
9. Tignor, M.E., Davies, F.S., and Sherman, A.W. 1998. Irrigation and nutrient
application frequency effects on freeze hardiness and growth of Hamlin orange
tree in florida. Proc. Fla. State. Hort. Soc. 111: 121-125.
10.Verslues, P.E., Agrawal, M., Katiyar-Agrwal, S., Zhu, J., and Zhu, J.K. 2006.
Methods and concepts in quantifying resistance to drought, salt and freezing,
abiotic stresses that affect plant water status. Plant J. 45: 523-539.
11.Yelenosky, G., and Guy, C.L. 1989. Freezing tolerance of Citrus, Spinach, and
Petunia leaf tissue osmotic adjustment and sensitivity to freeze induced cellular
dehydration. Plant Physiol. 89: 444-451.
12.Yamasaki, S., and Dillenburg, L.R. 1999. Measurements of leaf raltive water
content in Araucaria Angustifolia. Revista Brasileria de Fisioligia Vegetal.
11(2): 69-75.
13.Zhao-Shi, X., Lan-Qin, X., Ming, C., Xian-Guo, C.C., Rui-Yue, Z., LianCheng, L., Yun-Xiang, Z., Yan, L., Zhi-Yong, N., Li, L., Zhi-Gang, Q., and
You-Zhi, M. 2007. Isolation and molecular characterization of the
Triticumaestivum L. ethylene-responsive factor 1 (TaERF1) that increases
multiple stress tolerance. Plant Mol. Biol. 65: 719–732.
پژوهش‌های تولید گیاهی
دوره 23، شماره 3
آبان 1395
صفحه 151-157

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار