TY - JOUR ID - 5359 TI - بررسی اثر سطوح مختلف تیمار‌های جیبرلین، سرمادهی و پرایمینگ بر جوانه‌زنی بذر طبقات سنی مختلف گونه Kochia prostrate( L) schrad در تاریخ‌های مختلف برداشت بذر JO - پژوهش‌های تولید گیاهی JA - JOPP LA - fa SN - 2322-2050 AU - قدسی راثی, هومن AU - سپهری, عادل AU - بارانی, حسین AD - دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران AD - استاد گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران AD - دانشیار گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 27 IS - 4 SP - 55 EP - 75 KW - طبقات سنی بوته KW - زمان برداشت بذر KW - پرایمینگ بذر KW - کوخیا پروستراتا DO - 10.22069/jopp.2020.16735.2533 N2 - سابقه و هدف : جوانه‌زنی بذر و استقرار نهال‌های گونه Kochia prostrata در عرصه مراتع با مشکل روبروست. از اینرو جمعیت گونه مذکور رو به کاهش است. در این تحقیق تاریخ برداشت بذر، سن پایه‌های مادری و روش‌های مختلف پرایمینگ بعنوان عوامل احتمالی موثر بر صفات جوانه‌زنی بذر این گونه مورد مطالعه قرار گرفته است.مواد و روش‌ها : بوته‌های این گونه گیاهی در جمعیت مورد مطالعه تعیین سن گردیدند. بدین ترتیب بوته‌ها به سه طبقه سنی جوان (3-4 ساله‌ها) ، بالغ (5-6 ساله‌ها) و مسن ( 7 ساله‌ها به بالا) تقسیم شدند. بذرهای سه طبقه سنی مذکور در دو تاریخ مختلف (اواخر آبان و اواخر آذر) جمع‌آوری گردید. پنج تیمار پرایمینگ با آب 4 ساعته، هالوپرایمینگ نیترات پتاسیم 5/7 میلی‌مولار بر لیتر، اسید جیبرلیک 750 میلی‌گرم بر لیتر و سرمادهی مرطوب 5 + درجه سانتی‌گراد و سرمادهی خشک 2 – درجه سانتی‌گراد بر روی بذرها اعمال گردید. یافته‌ها : نتایج نشان داد که درصد جوانه‌زنی، درصد گیاهچه‌های نرمال، سرعت جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، طول نهال، وزن نهال، بنیه بذر و وزن هزار دانه بذرها، بین طبقات سنی مختلف بوته‌ها در سطح 1 درصد با یکدیگر اختلاف معنی‌دار دارند. همچنین اثر زمان برداشت بذر بر روی کلیه صفات جوانه‌زنی به استثنای سرعت جوانه‌زنی و بنیه بذر در سطح 1 درصد معنی‌دار است. تیمار اسید جیبرلیک 750 میلی‌گرم بر لیتر و تیمار سرمادهی خشک 2- درجه سانتی‌گراد بیشترین تاثیر را بر درصد جوانه‌زنی، وزن نهال و بنیه بذرهای طبقات سنی بالغ (5-6 ساله‌ها) و مسن (7 ساله‌ها به بالا) و زمان برداشت اول (اواخر آبان) داشتند. بیشترین سرعت جوانه‌زنی مربوط به تیمار هالوپرایمینگ نیترات پتاسیم 5/7 میلی‌مولار در لیتر بود.. بیشترین طول ساقه‌چه و طول نهال مربوط به تیمار سرمادهی 5+ درجه سانتی‌گراد بذور طبقه سنی جوان (3-4 ساله‌ها) و زمان برداشت اول بود. بیشترین طول ریشه‌چه مربوط به تیمار پرایمینگ با آب 4 ساعته بر روی بذرهای طبقه سنی بالغ و زمان برداشت اول بود. با توجه به نتایج بدست آمده، بذرهای طبقه سنی بالغ با داشتن وزن هزار دانه بیشتر ( حدود 2 برابر) و تولید بذر در بوته بالاتر (حدود 3 برابر)، نسبت به سایر طبقات سنی از کیفیت بذر بهتری برخوردار هستند. ازاینرو جمع‌آوری بذر این طبقه سنی در اواخر آبان ماه که هنوز بذرها پراکنده نگردیده‌اند و بهبود صفات جوانه زنی بذرها و شکست خواب بذر با استفاده از تیمار سرمادهی خشک 2- درجه سانتی‌گراد و پرایمینگ با آب 4 ساعته، می‌تواند بذرها را جهت استفاده در برنامه‌های اصلاح مراتع و تولید نهال آماده نماید. UR - https://jopp.gau.ac.ir/article_5359.html L1 - https://jopp.gau.ac.ir/article_5359_0045566c23cecadef534438bab226f13.pdf ER -