پاسخ تولید و کیفیت گیاه خرفه (Portulaca oleracea) به منابع مختلف کودهای آلی و شیمیایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهرکرد

2 عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی شهرکرد

چکیده

سابقه و هدف: اگر چه کودهای شیمیایی در کوتاه مدت می‎تواند موجب افزایش عملکرد سبزی‎ها در واحد سطح گردد، ولی باید در هر فصل کشت دوباره تجدید شوند که این روند باعث افزایش تجمع نیترات در اندام هوایی سبزی‎ها، آبشویی نیتروژن و آلودگی منابع آبی، از بین رفتن ریزجانداران و حشرات مفید و کاهش حاصل‎خیزی خاک خواهد شد و به مرور زمان موجب کاهش عملکرد و کیفیت در سبزی‎ها می‎شود. بنابراین هدف از این آزمایش جلوگیری از اثرات نامطلوب کودهای شیمیایی و بهبود کیفیت در سبزی‎ها بود.
مواد و روش‌ها: آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سال 1393 اجرا شد. تیمارهای مختلف کودی شامل F0: شاهد (عدم مصرف کود)؛ F1 : کود مرغی بر اساس نیاز نیتروژن گیاه؛ F2: کود مرغی بر اساس نیاز فسفر گیاه؛ F3: کود گاوی بر اساس نیاز نیتروژن گیاه؛ F4: کود گاوی بر اساس نیاز فسفر گیاه؛ F5: کود شیمیایی معادل F1؛ F6: کود شیمیایی معادل F2 ؛ F7: کود شیمیایی معادل F3؛ F8: کود شیمیایی معادل F4 بودند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان نیترات تیمارهای کود مرغی و کود گاوی به‎طور معنی‎داری کمتر از تیمارهای کود شیمیایی بود. بیشترین میزان نیترات در برداشت اول به تیمار F7 با میانگین 77/98 ‎میلی‎گرم بر کیلوگرم و در برداشت دوم به تیمارهای F5 و F7 (به ترتیب با میانگین 37/117 و 47/115 ‎میلی‎گرم بر کیلوگرم) اختصاص داشت. در برداشت اول، تیمارهای F1 و F2 دارای بیشترین کیفیت ظاهری بودند. اما در برداشت دوم، کیفیت ظاهری تیمارهای F2 و F5 افزایش معنی‎داری نسبت به دیگر تیمارها نشان دادند. در برداشت اول، میزان رطوبت در تیمارهای F2 و F5 با تیمارهای F3، F4 و F8 اختلاف معنی‎داری نشان نداد، برای برداشت دوم میزان رطوبت تیمار F3 علاوه بر تیمارهای کود آلی با تیمار شیمیایی F6 و تیمار شاهد تفاوت معنی‎داری نشان نداد. ضرایب همبستگی نشان داد که بین نیترات و کیفیت ظاهری سبزی رابطه‎ای مثبت و معنی‎دار (05/0Pنتیجه‎گیری: به‎طور کلی نتیجه‎گیری می‎شود که تأمین کود از منبع آلی (کود مرغی و کود گاوی) منجر به افزایش کیفیت و سلامت محصول خرفه می‎شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The response of purslane (Portulaca oleracea) production and quality to different organic and chemical fertilizers

نویسنده [English]

  • Seyfollah Fallah 2
چکیده [English]

Background and objectives: Although chemical fertilizers in short-term can increase vegetables yield, but must be renewed each planting season that this trend increases the concentration of nitrate in the vegetables shoots, nitrogen leaching and contamination of water resources, loss of beneficial insects and microorganisms and soil fertility will decline, and over time reduce the yield and quality of vegetables. So, the aim of this experiment was to prevent the adverse effects of chemical fertilizers and improve the quality of the vegetables.
Martial and methods: The experiment was conducted at the research farm the Faculty of Agriculture, Shahrekord University in randomized complete block design in 2014. Different fertilizer treatments consisted of F0: control (no fertilizer and manure), F1: nitrogen based broiler litter, F2: phosphorus based broiler litter, F3: nitrogen based cattle manure, F4: phosphorus based cattle manure + urea fertilizer, F5: chemical fertilizer equivalent F1, F6: chemical fertilizer equivalent F2, F7: chemical fertilizer equivalent F3 and F8: chemical fertilizer equivalent T4.
Results: The results indicated that nitrate amount of BL and CM treatments was significant lower than the chemical fertilizer treatments. In the first harvest, the maximum nitrate amount achieved in F7 treatment (mean 98.77 mg kg-1), but in the second harvest, the greatest nitrate amount obtained in F5 and F7 treatments (mean 117.37 and 115.47 mg kg-1, respectively). In the first harvest, control and N- based treatments had the highest apparent quality, however in the second harvest, apparent quality of F2 and F5 were significant greater than the other treatments. In first harvest, the moisture content of F2 and F5 treatments hadn't significant difference with F3, F4 and F8 treatments, for the second harvest moisture content of F3 treatment hadn't significant difference with F0, F6 and and organic manure treatments . The correlation between nitrate and vegetable apparent quality was significantly positive (P< 0.05, r = 0.38*). However there was significant negative correlation between nitrate and moithure content (PConclusion: In general, it can be concluded that the supply of fertilizer in the form of organic (broiler litter and cattle manure) cause to increase the quality and health of the purslane crop

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health
  • Nitrate
  • Soluble sugar
  • Broiler litter