بررسی تاثیر دور آبیاری بر میزان میکوریزای درختان عناب (. Ziziphus jujuba Mill)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا ی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد

3 مربی مرکز تربیت معلم باهنر بیرجند

4 استاد یار گروه زراعت ، دانشگاه بیرجند

5 استاد یار گروه بیو تکنولوژی و به نژادی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

عناب ( Ziziphus jujuba Mill.) از گیاهان بومی و اقتصادی ایران است که عمدتا در شهرستان بیرجند کشت می گردد. این گیاه، درختچه ای یا در ختی ، خزان دار ، با برگ های ساده و نظم متناوب ،دارای گل های دو جنس و میوه های شفت است. میکوریزا، رایج ترین هم زیستی بین قارچ ها و گیاهان آوندی است و انواع گوناگونی دارد. به علت تاثیر مثبت این نوع هم زیستی بر رویش ، عملکرد در شرایط تنش زا ، سازش و گسترش جغرافیایی گیاهان ، تاثیر دور آبیاری (تنش آبی) بر میزان میکوریزایی گیاه عناب در طی یک دوره ی رشد بررسی شد. این آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه‌ی بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور دور آبیاری ، اندازه ی گیاه و زمان در دو تکرار در شرایط مزرعه ای اجرا شد. نتایج بررسی ها نشان داد، میزان میکوریزایی با طولانی شدن دور آبیاری درختان ( تنش آبی بیشتر) افزایش می یابد. همچنین شدت میکوریزایی ریشه ها از اردیبهشت ماه تا مرداد ماه به مقدار معنی داری افزایش می یابد. بعلاوه میزان میکوریزایی با توسعه ی اندازه ی درختان ، افزایش نشان داد. با عنایت به این که هم زیستی اندومیکوریزایی عناب در شرایط تنش زای محیطی ، جذب آب و املاح را تسهیل می کند استفاده از فن آوری توسعه ی قارچ ها ی اندو میکوریزایی ، امکان گسترش رویشگاه های عناب به محیط های جدید تر را فراهم آورده و هم جهت با اصول توسعه ی پایدار خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

INVESTIGATING THE EFFECT OF IRRIGATION PERIOD ON THE QUANTITY OF JUJUBE (ZIZIPHUS JUJUBA MILL.) TREE MYCORRHIZATION

نویسندگان [English]

  • SAEED DAGHIGHI 1
  • ali tehranifar 2
  • gholamhossein davarenejad 2
  • ali nakhaei 3
  • mahdi jahani 4
  • saeed Malekzadeh- Shafaroudi 5
1
2 Associate Professor, Department Of Horticulture, Ferdowsi University of Mashhad
3 M.Sc., Department of Plant Production, Shaid Bahonar Teacher Training Center, Birjand
4 Assistant Professor, Department of Agronomy, Birjand University
5 Assistant Professor, Department of Biotechnology and Plant Breeding, Ferdowsi University of Mashhad.
چکیده [English]

Jujube (Ziziphus jujuba Mill.) is a native, economic Iranian plant mainly cultivated in Birjand. It is a deciduous shrub or tree with plain leaves with alternate placement pattern, androgynous flowers and hard fruits whose fruit and wood are used. Mycorrhiza is the most prevalent symbiosis between the fungi and vascular plants which has various types. Due to the beneficial effects of this symbiosis on growth, reaction to stress conditions, adaptation and propagation, the effect of irrigation period (water stress) on the degree of jujube’s colonization by mycorrhizae during a growth period was investigated based on randomized complete block design form of factorials with the factors being irrigation period , plant size, and time in the in farm conditions with two replications. Results from the investigation indicated that increasing irrigation period of trees which results in stronger water stresses increases mycorrhization. In addition, mycorrhization of the roots increases differently from May to August and there is a direct relationship between size of trees and quantity of mycorrhization. Considering the fact that jujube’s endomycorrhizal symbiosis facilitates its water and minerals absorption in environmental stressful conditions, using the technology of endomycorrhizal fungi development enables us to extend jujube cultivation lands to new environments in line with the principles of sustainable development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mycorrhiza
  • Endomycorrhiza
  • Water stress
  • Jujube (Ziziphus jujuba Mill.)