اثر محلول‌پاشی تغذیه نیتروژن و اتفون بر گل‌انگیزی و برخی از خصوصیات فتوسنتزی خیار ویکتور

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

2 استادیار گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 استادیار پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان استان مازندران، ساری، ایران

4 گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی گروه باغبانی دانشکده علوم زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه تبریز

چکیده

سابقه و هدف: میوه‌ها و سبزی‌ها بخش مهمی از رژیم غذایی انسان‌ را تشکیل می‌دهند که در این میان خیار دارای اهمیت ویژه‌ای است. خیارهای مزرعه‌ای معمولا گل نر بیشتری نسبت گل ماده تولید می‌کنند. اهمیت تولید گل ماده در تشکیل میوه و رابطه مستقیم آن با عملکرد محصول دلیل مطالعه عوامل تاثیرگذار بر تحریک و تولید گل ماده می باشد لذا هدف از این پژوهش بررسی نقش هورمون اتیلن و تغذیه نیتروژن و اثر متقابل آن‌ها بر آرایش گلدهی و جنسیت گل‌های تولیدی خیار بود. هم‌‌چنین تاثیرگذاری تیمار اتفون و تغذیه نیتروژن بر شاخص‌های فتوسنتزی مورد بررسی قرار گرفت تا سازوکارهای فیزیولوژیکی اثر این دو تیمار بر گلدهی روشن شود.



مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی و کشت گلدانی در گلخانه با سه تکرار و 6 تیمار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1396-1397 انجام پذیرفت. کرت اصلی شامل اتفون در دو سطح صفر و 5/0 میلی‌مولار و کرت فرعی شامل اوره در سه سطح صفر، 2 و 4 گرم در لیتر هر کدام با سه مرحله محلول‌پاشی بود. اولین محلول‌پاشی با اوره در مرحله دو برگی شروع گردیده و سه روز بعد از آن محلول‌پاشی با اتفون انجام شد. مرحله دوم پاشش اوره پنج روز بعد از پاشش اول آن انجام گردید و مجددا سه روز بعد از مرحله دوم اوره تیماره اتفون تکرار شد و این روند برای مرحله سوم هم اجرا شد. در این تحقیق اثر تیمارهای اتفون و کود نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیک و گل انگیزی مطالعه و خصوصیاتی شامل تعداد گل‌های نر و ماده همراه با مورفولوژی گل مانند قطر تخمدان، طول جام گل و طول مادگی و پارامترهای تبادل گازی مانند سرعت تعرق، نرخ جذب دی‌اکسید کربن، هدایت روزنه‌ای ارزیابی شدند.



یافته‌ها: بیشترین تعداد گل نر در تیمارهای شاهد (3/44) و اوره دو در هزار (44) بدون کاربرد اتفون دیده شد. هم‌‌چنین بیشترین تعداد گل ماده متعلق به تیمار حاوی اوره چهار در هزار بدون کاربرد اتفون (24) و اتفون نیم میلی‌مولار بدون اوره (6/17) بود. علاوه بر این بیشترین طول مادگی متعلق به محلول‌پاشی اوره چهار در هزار بدون کاربرد اتفون با میانگین 6/4 میلی‌متر بود که اختلاف معنی‌داری با اوره دو در هزار با کاربرد اتفون نیم میلی‌مولار (2/4 میلی‌متر) نداشت. بیشترین سرعت تعرق در تیمارهای اوره دو در هزار بدون اتفون (54/3 میلی‌مول بر مترمربع در ثانیه) و اتفون نیم میلی‌مولار بدون کاربرد اوره (66/3 میلی‌مول بر مترمربع در ثانیه) دیده شد که نسبت به شاهد برتر بودند. تیمار حاوی اتفون نیم میلی‌مولار بدون کاربرد اوره (9/241 میلی‌مول بر مترمربع در ثانیه) هم‌‌چنین بیشترین هدایت روزنه‌ای را نشان داد که با سایر تیمارهای اتفونی و اوره دو در هزار بدون اتفون اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین میزان جذب دی‌اکسید کربن متعلق به تیمار اتفون با اوره چهار در هزار (6/8 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) بود که نسبت به شاهد برتری نشان داد.



نتیجه‌گیری کلی: در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که اثر متقابل تیمارهای نیتروژن و اتفون در اکثر فاکتورهای اندازه‌گیری شده زایشی و رویشی موجب بهبود پارامترهای مورد مطالعه شد. از آنجایی که یکی از اهداف پژوهش افزایش تعداد گل ماده است بنابراین دو تیمار اوره چهار گرم در هزار بدون اتفون و اتفون نیم میلی‌مولار بدون کاربرد اوره می‌توانند تاثیر مثبتی بر تعداد گل ماده در گیاه خیار داشته باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of nitrogen nutrition and ethephon spray on flowering and some photosynthetic characteristics cucumber Victor

نویسندگان [English]

  • Shima Askary 1
  • Hossein Moradi 2
  • Ali Dehestani 3
  • Kamran Ghasemi 4
1 M.Sc. Student, Dept. of Horticulture, Faculty of Crop Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
2 Assistant Prof., Dept. of Horticulture, Faculty of Crop Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
3 Assistant Prof. of Genetics and Agricultural Biotechnology Institute of Tabarestan (GABIT), Sari, Iran
4 Department of Horticulture, Faculty of Crop Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
چکیده [English]

Background and objectives: Fruits and vegetables are important part of the human diet and among these products cucumber has a particular importance. Field cucumbers usually produce more male flowers than female flowers.The importance of the production of female flower in the formation of fruit and its direct relation to the yield of the product is the reason for the study of the factors affecting the stimulation and production of female flower. Therefore, the aim of this study was to investigate the role of nitrogen and ethephon hormone and their interaction on flower arrangement and the gender of the cucumber flowers. Also, the effect of ethephon and nitrogen nutrition on photosynthetic parameters was investigated to clarify the physiological mechanisms of these two treatments on flowering.



Materials and methods: This experiment performed as split plot format in a completely randomized design and Potted in a greenhouse with three replications and six treatments in Sari Agricultural sciences and Natural Recourses University (SANRU) during 2017-2018. The main plot was consisted 0 and 0.5 mM ethephon and the subplot consisted urea at 0, 2 and 4 g.L concentrations. The first spray started with urea and then three days later it was sprayed with ethephon. The second stage of urea spraying was carried out five days after the first spraying and again, three days after the urea second stage, the ethephon was repeated and this process was carried out for the third stage. In this research, the effect of ethephon and urea fertilizer studied and some parameters including the number of male and female flowers, the flower morphology characteristics such ovary diameter, corolla length and pistil length and certain gas exchange parameters such as transpiration rate, co2 assimilation rate and stomatal conductance evaluated.



Results: The highest number of male flower observed in the control (44.3) and urea 2 per thousand without the use of ethephon (44). In addition, the highest number of female flowers belonged to the urea 4 per thousand without the use of ethephon (24) and 0.5 mM ethephon without application urea (17.6) contain treatment. Moreover, the maximum pistil length belonged to urea 4 per thousand without application ethephon spray with a mean of 4.6 mm, which did not have a significant difference with urea 2 per thousand with the use of 0.5 mM ethephon (4.2 mm). The highest transpiration rate observed in urea 2 per thousand without ethephon (3.54 mmol. m-2. s-1) and 0.5 mM ethephon without application urea (3.66 mmol. m-2. s-1) treatments that were superior to control. Treatment of Contain 0.5 mM ethephon without application urea (241.5 mmol. m-2. s-1) also showed highest stomatal conductance, which did not show any significant difference with other ethephon treatments and average nitrogen concentration without ethephon. The highest amount of carbon dioxide absorption recorded in ethephon treatment with urea 4 per thousand (8.6 µmol m-2 s-1), which was significantly more than control.



Conclusion:

In general, it can be concluded that nitrogen and ethephon treatments interaction in most of the measured reproductive and vegetative factors, improved the parameters studied. Since one of the research aim is to increase the number of female flower, two treatments of urea 4 g.L without ethephon and 0.5 mM ethephon without application urea can have a positive effect on the number of female flower in cucumber.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethylene
  • Female flower
  • Gas exchange
  • Transpiration rate
  • Urea
1.Agbaje, G.O., Oloyede, F.M. and Obisesan, I.O. 2012. Effects of NPK fertilizer and season on the flowering and sex expression of pumpkin (Cucurbita pepo Linn.). Int. J. Agric. Sci. 2: 11. 291-295.
2.Ahmadi, K., Gholizadeh, H., Ebadzadeh, H., Hosseinpoor, R., Abdshah, H., Kazemian, A. and Rafeei, M. 2016. Agricultural Statistics. Volume 1: Crop Prod., Pp: 36-39. (In Persian)
3.Andream, A.F.B.A., Salim, C.L., Hachmann, T.L., Rezende, R. and Costa, A.R.D. 2017. Nitrogen and potassium fertirigation on yield characteristics of Italian Zucchini in protected cultivation. Afr. J. Agric. Res. 12: 3. 200-207.
4.Bassi, D., Menossi, M. and Mattiello,L. 2018. Nitrogen supply influences photosynthesis establishment along the sugarcane leaf. Sci. Rep. 8: 2327.
5.Chen, H., Tian, Y., Lu, X. and Liu,X. 2011. The inheritance of twonavel subgynoecious gens in cucumber (Cucumis sativus L.). J. Sci. 127: 464-467.
6.Hamail, A.F., Hamada, M.S., Tartoura, E.A. and Abd El-Hady, M.A. 2014. Effect of N-forms and bio-stimulants on productivity of cucumber: 2-flowering characters, yield and its components. J. Plant Prod. 5: 4. 573-583.
7.Hatamnia, A.A., Valadbeigi, T. and Abbaspour, N. 2018. The effect of severity and duration of sodium chloride stress on growth and some biochemical and photosynthesis parameters of tobacco (Nicotiana tabacum L.). J. Plant Proc. Func. 6: 19. 139-151. (In Persian)
8.Hidayatullah, A.B. and Khokhar, K.M. 2009. Sex expression and level of phytohormones in monoecious cucumber as affected by plant growth regulators. Sarhad J. Agric. 25: 2. 173-177.
9.Iqbal, N., Nazar, R., Syeed, Sh., Masood, A. and A. Khan, N. 2011. Exogenously - sourced ethylene increases stomatal conductance, photosynthesis, and growth under optimal and deficient nitrogen fertilization in mustard. J. Exp. Bot.
62: 14. 4955-4963.
10.Iqbal, N., A. Khan, N., Ferrante, A., Trivellini, A., Francini, A. and Khan, M.R.I. 2017. Ethylene role in plant growth, development and senescence: interaction with other phytohormones. Front. Plant Sci. 8: 475.
11.Khan, M.I.R., Trivellini, A., Fatma, M., Masood, A., Francini, A., Iqbal, N., Ferrante, A. and A. Khan, N. 2015.Role of ethylene in responses of plants to nitrogen availability. Plant Sci.6: article 927.
12.Kielkowska, A. 2013. Sex expression in monoecious cucumbers micropropagated in vitro. Biol. Plant. 57: 4. 725-731.
13.Krizek, B.A. and Anderson, J.T. 2013. Control of flower size. J. Exp. Bot.64: 6. 1427-1437.
14.Li, J., Yasuyo, N., Xiheng, Z. and Yasufumi, F. 2016. Effect of Nitrogen Application on Active Oxygen Species, Senescence, Photosynthesis, and Growth in Cucumber ‘Jinchun No. 5’ Seedlings. JARQ. 50: 3. 285-292.
15.Li, Z., Wang, Sh., Tao, Q., Pan, J., Si, L., Gong, Z. and Cai, R. 2012. A putative positive feedback regulation mechanism in CsACS2 expression suggests a modified model for sex determination in cucumber (Cucumis sativus L.). J. Exp. Bot. 36: 12. 4475-4484.
16.Mir, M.R., Khan, N.A., Ashraf Bhat, M., Lone, N.A., Rather, G.H., Razvi, S.M., Bhat, K.A., Singh, S. and Payne, W.A. 2010. Effect of ethrel spray on growth and photosynthetic Characteristics of mustard (brassia juncea L. Czernand coss) Cultivars. Int. J. Curr. Res.6: 022-026.
17.Muller, G.L., Drincovich, M.F., Andreo, C.S. and Lara, M.V. 2010. Role of photosynthesis and analysis of key enzymes involved in primary metabolism throughout the lifespan of the tobacco flower. J. Exp. Bot.61: 13. 3675-3688.
18.Peyvast, Gh. 1998. Vegetable production. Publications of Agricultural Science Publishing, 378p. (In Persian)
19.Rashed, M.R.U. 2016. Substrate Effects on Plant Transpiration Rate under Several Vapour Pressure Deficit (VPD) Levels. J. Plant Pathol. Microbiol.7: 369.
20.Salman-Minkov, A., Levi, A., Wolf, Sh. and Trebitsh, T. 2008. ACC synthase genes are polymorphic in watermelon (Citrullus spp.) and differentially expressed in flowers and in responseto auxin and gibberellin. Plant Cell Physiol. 49: 5. 740-750.
21.Schiestl, F.P. and Schluter, P.M. 2009. Floral isolation, specialized pollination, and pollinator behavior in orchids. Annu. Rev. Entomol. 54: 425-446.
22.Shirzad, S., Arouiee, H. and Alirezaei, M. 2013. Effect of application of different levels of nitrogen fertilizer on some vegetative and reproductive characteristics squash medicine (Cucurbita pepo L.). Plant Sci. Res. 7: 1-7.(In Persian)
23.Wang, D.H., Li, F., Duan, O.H., Han, T., Xu, Z.H. and Bai, Sh.N. 2010. Ethylene perception is involved in female cucumber flower Development. Plant J. 61: 862-872.
24.Wei, L.J., Deng, X.G., Zhu, T., Zheng, T., Li, P.X., Wu, J.Q., Zhang, D.W. and Lin, H.H. 2015. Ethylene is involved
in brassinosteroids induced alternative respiratory pathway in cucumber (Cucumis sativus L.) seedlings response to abiotic stress. Front. Plant Sci. 6: 982.
25.Yousefzadeh, M., Daneshvar, M., Sharvandsond, S. and Sorkheh, H. 2013. Effect of ethephon and nitrogen fertilizer application on quantitative traits of sweet sorghum (Sorghum bicolor (L.) Moench). Iran. J. Field Crop Sci. 44: 2. 199-207. (In Persian)
26.Zarein, M. and Farahani, H.R. 2015. Comprehensive and Practical of Gardening from the perspective of successful Iranian and global growers. Technical and vocational training of Zarein farm, 288p. (In Persian)
27.Zaki, M.S. and Halawa, S.S. 2016. Effect of nitrogen fertilizer and growth stimulants on flowering behaviour, seed yield and its quality of spinach. Annals of Agric. Sci. 54: 2. 345-354.
28.Zhou, Y.H., Zhang, Y.L., Wang, X.M., Cui, J.X., Xia, X.J., Shi, K. and Yu,J.Q. 2011. Effect of nitrogen from on growth, CO2 assimilation, chlorophyll fluorescence and photosynthetic electron allocation in cucumber and rice plants. J. Zhejiang Univ. Sci. B. 12: 2. 126-134.