ارزیابی بهبود سرعت و دوره پر شدن دانه طی فرآیندهای اصلاحی در ارقام گندم

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

چکیده

به منظور مطالعه‌ی بررسی روند بهبود ژنتیکی سرعت و دوام پر شدن دانه در ارقام گندم آزمایشی در سال‌های زراعی 87-86 و 88-87 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان واقع در گرگان انجام شد. در این آزمایش 16 رقم گندم که در طی سال‌های 1347 تا 1385 آزاد شده‌اند در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مقایسه شدند. نتایج تحقیقات نشان داد که در طی سال‌ها فعالیت‌های اصلاحی در جهت بهبود عملکرد گندم در وزن دانه و دوره پر شدن دانه تغییراتی صورت نگرفته است، در حالی‌که سرعت پر شدن دانه افزایش یافته است، محاسبات نشان داد که سرعت رشد دانه در 38 سال آزادسازی ارقام در گلستان، 19/26 درصد بهبود یافته است، که معادل 70/0 درصد به ازای هر سال آزاد سازی می‌باشد. به نظر می‌رسد گزینش برای سرعت پر شدن دانه و عملکرد بالا بدون نیاز به مدت پر شدن دانه امکان پذیر می‌باشد و این عمل از طریق گزینش برای تعداد دانه بیشتر در واحد سطح امکان پذیر است. بنابراین با توجه به همبستگی مثبت و معنی‌دار بین سرعت پر شدن دانه در واحد سطح و عملکرد دانه به نظر می‌رسد گزینش برای سرعت پر شدن دانه و عملکرد بالا بدون نیاز به مدت پر شدن دانه امکان پذیر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of improvement of rate and duration of grain filling duration inbreeding processes in wheat cultivars

نویسندگان [English]

  • A. Rahemi
  • S. Galeshi
  • A. Soltani
چکیده [English]

In order to evaluation of the process of genetic improvement rate and duration of grain filling among wheat cultivars, the field experiments were conducted at the Agricultural and Natural Resource Research Center of Golestan province in the growing seasons of 2007-2008 and 2008-2009. The 16 cultivars were sown in a randomized complete blocks design with three replications. The results showed that wheat cultivars had not changed during breeding activities in order to improve yield in grain weight and duration of grain filling while rate of grain filling was increased. Also rate of grain filling was improved %26.19, in 38 years of the release, was observed %0.7 and it improvement. This increase was due to increasing grain number per unit area. In order to positive and significant correlation between grain filling rate and grain yield it seems that selection for high yield and grain filling rate is possible without the need to increase of grain filling duration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Duration of grain filling
  • Grain filling rate
  • Grain Weight
  • Wheat