بررسی رابطه مکانی توزیع پتاسیم خاک با صفات رشدی و عملکرد گندم دیم

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد

2 دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

سابقه و هدف: بر اساس اصل"وجود اختلاف‌های زراعی در سطح مزرعه"، یک مزرعه چندین هکتاری دارای تفاوت‌های اساسی در سطح پتانسیل زراعی در قسمت‌های مختلف می‌باشد. بر همین اساس، رویش و رشد گیاه در نقاط مختلف مزرعه متفاوت است. با توجه به اهمیت کشت گندم در کشور و بالا‌بودن سطح زیر کشت و میزان مصرف این محصول و همچنین زیاد بودن هزینه‌های کود‌دهی و اثرات مخربی که بقایای کود‌های مورد استفاده در مزرعه گندم در آلوده‌کردن محیط زیست دارند، شناسایی و مطالعه نیاز گندم به کود‌های مورد نیاز در مراحل مختلف رشد ضروری به‌نظر میرسد و پیشنهاد می‌شود. مصرف مقدار مناسب کود بر اساس نقاط GPS (سیستم موقعیت یاب جهانی) و پیروی از روش کشاورزی دقیق موجب افزایش عملکرد در واحد سطح و کاهش مصرف کود و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از استفاده بیش از حد کود‌های شیمیایی خواهد شد. شروع کود‌دهی دقیق در بار اول مستلزم اطلاعات پتاسیم قابل استفاده خاک در نقاط GPS است. طبق تحقیقات گذشته در خاک-های مورد مطالعه، گیاهان حساسیت متفاوتی را نسبت به کمبود پتاسیم نشان داده‌اند. بنابراین، می‌توان در مرحله به‌زراعی با شناخت دقیق و نقطه به نقطه مزرعه، شرایط مزرعه را بررسی و در جهت اصلاح و یکنواختی مزرعه گام برداشت.
مواد و روش‌ها: جهت تحقق هدف مذکور قطعه زمینی به مساحت 922 مترمربع واقع در مزرعه شماره 1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در نظر گرفته شد. زمین مورد مطالعه به 40 پلات مساوی تقسیم و گندم دیم (لاین 17) در آن کشت گردید. طی دو مرحله، قبل از کشت و قبل از خوشه‌دهی، نمونه خاک از هر پلات برداشت و جهت انجام بررسی‌های مربوطه به آزمایشگاه خاک انتقال یافت.
یافته‌ها: با انجام بررسی ‌های مربوطه مشخص گردید که عملکرد و نیاز کودی در نقاط مختلف زمین یکسان نبوده و مستلزم اعمال کود به مقدار‌های متفاوت در هر قسمت از زمین می‌باشد. بر اساس نتایج بررسی‌ها، کمینه و بیشینه میزان عملکرد به‌دست آمده در نقاط مختلف زمین به‌ترتیب 2999 و 4585 کیلوگرم در هکتار بوده است. مقدار پتاسیم اندازه‌گیری شده طی دو مرحله مذکور،
بیش‌ترین همبستگی را با نمونه‌های خاک قبل از کشت داشته و مقدار کمینه و بیشینه پتاسیم اندازه گیری شده به‌ترتیب 25/180و93/483 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌دست آمده است. با توجه به مقایسه نتایج به‌دست آمده، همپوشانی خوبی بین عملکرد گندم و مقدار غلظت‌های به‌دست آمده از اندازه‌گیری پتاسیم خاک وجود دارد. این همپوشانی در زمان قبل از کشت نسبت به زمان قبل از خوشه‌دهی بهتر و بیش‌تر است.
نتیجه‌گیری: بر ‌اساس نتایج تحقیق حاضر در منطقه مورد مطالعه، در کشت گندم شیوه مدیریتی با پیروی از روش کشاورزی دقیق برای تولید پایدار توصیه می‌گردد که با استفاده از آن می‌توان برآورد دقیق‌تر و مناسب‌تری از میزان نیاز خاک جهت اعمال کود داشت.
واژه‌های کلیدی: استان گلستان، کشاورزی دقیق، GPS

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An investigation on positional relation of soil potassium distribution with growth attributes and rain-fed wheat

چکیده [English]

Background and objectives: Based on the principle "exist of crop differences in the field", a field of several hectares have basic variants in different parts of the agricultural potential. Accordingly, plant growth and development in various parts of the field is different. According to importance of wheat culturing in country, high area under cultivation, amount of consuming of this crop, fertilization costs, and destructive effects of residues of fertilizers used in Wheat field in contaminating the environment; identifying and studding on wheat needs to fertilizer requirement in different stages of growth is necessary and recommended. Use the right amount of fertilizer according to GPS ( i.e. global positioning system) points and following the precision farming methods will cause to increasing of yield, decreasing of fertilizers utilization and environmental pollution due to excessive use of fertilizers. In first time starting accurate fertilization, is required to detailed information from soil available potassium in the GPS points. As a results of last researches on studied soils, plants have shown different sensitivity to potassium deficiency. Therefore with detailed knowledge and point to point of field in crop improvement stage, field conditions will be investigated and take steps to improve the uniformity of the field.
Materials and Methods: To achieve the goal, the land area of 922 square meters, located on the farm 1 of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources was considered. The area study was divided into 40 plots and dry-land wheat (line 17) were cultured. In two stages, before planting and before heading, soil samples were taken from each plot and were stored to analyze the data.
Results: Our result showed that different parts of the farm had different requirements and performance and needs to apply different fertilizer levels in each part of the farm. The results indicated that the minimum and maximum amount of yield were 2999 and 4585 kilogram per hectares, respectively. Furthermore, measured potassium content in this stage had the highest correlation with the samples before planting. The minimum and maximum of potassium content were 180/25 and 483/93 milligram per kilogram. Based on the results, there is a good overlap between the wheat yield and the amount of soil potassium concentrations which obtained from the measurement. This overlap in time before the culture is better than the time before heading.
Conclusions: According to the results in the under study area, in wheat crop management practices for sustainable production by adopting precision farming techniques recommended. That Using it can be more accurate and more appropriate estimate of the need to apply fertilizer to the soil.
Keywords: Golestan province, Precision farming, GPS

کلیدواژه‌ها [English]

  • Golestan Province
  • Precision farming
  • GPS