بررسی برخی از خصوصیات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد هیبریدهای آفتابگردان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار موسسه تحقیقات کرج

2 دانشگاه داوران

چکیده

به‌منظور بررسی برخی از خصوصیات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد 18 هیبرید آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که هیبریدهای مورد بررسی از نظر تمامی خصوصیات فنولوژیک، تعداد برگ فعال و شاخص سطح برگ در مرحله پر شدن دانه، شدت تشعشع فعال فتوسنتزی و نسبت نور قرمز به مادون قرمز در کف جامعه گیاهی، ضریب استهلاک نور، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و درصد روغن دانه تفاوت معنی­داری داشتند، در حالی­‌که از نظر تعداد دانه در تک گیاه و شاخص برداشت اختلاف معنی­داری مشاهده نشد. در این آزمایش هیبریدهای متوسط­­رس و دیررس آفتابگردان در مقایسه با هیبریدهای زودرس با دارا بودن شاخص سطح برگ بالا در جذب شدت تشعشع فعال فتوسنتزی کارآمدتر ظاهر شدند و با کسب بیشترین ضریب استهلاک نور از بیشترین عملکرد دانه برخوردار بودند. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنی­داری بین عملکرد با صفات طول دوره پر شدن دانه، طول دوره زایشی، طول دوره رشد، شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه، درصد روغن دانه و شاخص برداشت وجود داشت، در حالی­که نسبت نور قرمز به مادون قرمز در کف جامعه گیاهی همبستگی منفی و معنی­داری با عملکرد دانه داشت. هیبرید مهر با دارا بودن دوره گلدهی طولانی (6 روز) و طول دوره رشد مناسب (98 روز) توانست با استفاده بهتر از شرایط مطلوب محیطی و با برخورداری از شاخص سطح برگ زیاد (3/3) و ضریب استهلاک نور بالا (98/0)، بیشترین تعداد دانه (980)، عملکرد دانه (3861 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن دانه (3/48) را تولید نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of some effective phenologic and physiologic characteristicson sunflower hybrids yield

نویسندگان [English]

  • j daneshian 1
  • h jabari 2
1
2
چکیده [English]

In order to Study of some effective phenologic and physiologic characteristics on 18 sunflower hybrids yield under optimum conditions, an experiment was conducted as randomized complete block design with three replications at the research field of Seed and Plant Improvement Institute-Karaj in 2006-2007. The result indicated that the hybrids showed significant difference in phonologic characteristics, number of photosynthesis active leaves and leaf area index in seed filling stage, photosynthesis active radiation and red to far red ratio in bottom canopy, radiation interception, 1000 seed weight, seed yield and seed oil content, whereas in seed number per plant and harvest index not significant difference. In this experiment, intermediate and late maturity hybrids had the great leaf area index and with the better photosynthesis active radiation absorption. Also it had the maximum radiation interception and produced the highest seed yield in comparison with early maturity hybrids. Correlation coefficients analysis demonstrated that seed yield had positive and significant correlation with filling stage duration, reproductive stage duration, growth stage duration, leaf area index, 1000 seed weight, seed oil content and harvest index, whereas red to far red ratio in bottom canopy has the negative and significant correlation with seed yield. Mehr hybrid with long flowering duration (6 days) and moderate growth period (98 days), could be used for optimum conditions. Therefore it had the high leaf area index (3.3) and radiation interception (0.98) and produced the highest seed number per plant (980), seed yield (3861 kg.ha-1) and seed oil content (48.3).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sunflower hybrids
  • Photosynthesis active radiation
  • Radiation interception
  • Red to far red ratio