بررسی توارث مقاومت به بیماری سپتوریوز برگی در گندم در شرایط گلخانه توسط روش تجزیه میانگین نسل‎ها

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد

2 عضو هیئت علمی

چکیده

جهت بررسی نحوه توارث مقاومت به بیماری سپتوریوز برگی گندم از روش تجزیه میانگین نسل‎ها استفاده گردید. به همین منظور 6 نسل (والد اول، والد دوم، نسل اول، نسل دوم و تلاقی‎های برگشتی) حاصل از 3 تلاقی در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه کشت گردیدند. گیاهچه‎های این نسل¬ها در محیط گلخانه در مرحله دو برگی توسط ایزوله قارچ عامل بیماری مایه¬کوبی شدند و صفات سطح نکروزه و سطح پوشش پیکنیدی و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) برای هر دو صفت نکروز و پیکنید (nAUDPC وpAUDPC ) ارزیابی گردیدند. نتایج تجزیه میانگین نسل‎ها نشان داد اثرات افزایشی، غالبیت و اپیستازی در کنترل کلیه صفات نقش داشتند، البته نقش اثرات غالبیت و اثرات متقابل غالبیت × غالبیت در کنترل صفات از اهمیت بیشتری برخوردار بود. نتایج حاصل از برآورد‎های هتروزیس و توانایی نسبی نیز مبین این موضوع بود. متوسط توارث¬پذیری عمومی برای صفات مورد بررسی بین 73 تا 6/93 درصد بود. درجه غالبیت برای کلیه صفات بیشتر و یا کمتر از یک بدست آمد که تأیید کننده عمل غالبیت و فوق غالبیت ژن‎ها در کنترل صفات بود. بنابراین توصیه می‎شود که از روش‎های مبتنی بر هیبریداسیون و یا روش‎گزینش در نسل‎های پیشرفته و انتهایی برای بهبود مقاومت به بیماری سپتوریوز برگی گندم استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on inheritance of resistance to Septoria tritici Blotch in wheat by Generation mean analysis

نویسنده [English]

  • S.Sanaz Ramezanpour 2
1
2
چکیده [English]

To study inheritance of resistance to septoria tritici Blotch in wheat, the generation mean analysis method was used. So six generations (P1, P2, F1, F2, BC1 and BC2) were planted under completely randomized design with three replications in greenhouse. Seedlings were inoculated at the second-leaf stage with an isolate of Septoria tritici and Necrosis and Picnidia density and Area Under Disease Progress Curve for both traits (Necrosis and Picnidia) were evaluated. Results of generation mean analysis showed that the additive, dominance and epistatic effects were effective in all traits, but the role of dominance effects and dominance × dominance interactions was more important. The results of the estimated degree heterosis and potance ratio confirmed the more importance of dominance effect in genetic control of studied traits. Average broad sense heritabilities were between 73 and 93.6 for all traits. Degree of dominance being more and less than one, confirmed dominance and overdominance gene effects. Therefore, it is recommended to use the breeding methods based on hybridization and or selection in final generations to improve resistance to Septoria tritic blotch.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gene effects
  • Heritability
  • heterosis