تجزیه گرافیکی روابط متقابل میان صفات در برخی توده‌های طالبی ایرانی با استفاده از روش بای‌پلات

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

طالبی با دارا بودن توده‌های متنوع، یک محصول رایج و نسبتاً مهم در کشور محسوب می‌شود. والدین، نتاج F1 و تلاقی‌‌های معکوس ( جمعاً 49 ژنوتیپ) حاصل از تلاقی هفت توده بومی طالبی ایرانی نام‌‌های ریش‌‌بابا، شاه‌‌آبادی، سمسوری، دستجردی، مگسی، تیل‌‌طرق و ساوه‌‌ای در طی دو سال زراعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح لاتیس سه‌گانه برای 49 ژنوتیپ اجرا شد. نتایج حاصل نشان داد که همبستگی معنی‌داری بین عملکرد و اجزای آن در هر دو سال انجام آزمایش وجود داشت. در بین اجزای عملکرد، سه صفت وزن میوه، ضخامت گوشت و عرض میوه همبستگی معنی‌داری با عملکرد در هر دو سال نشان دادند. همچنین رتبه‌بندی ژنوتیپ‌ها برای صفت عملکرد، تفاوت در ترتیب ژنوتیپ‌ها در طی دو سال انجام آزمایش نشان ‌دادند. رتبه‌بندی ژنوتیپ‌ها بر اساس دو صفت مواد جامد محلول و زودرسی نشان داد که دورگ مگسی × ساوه‌‌ای (G57) و والد دستجردی (G4) در هر دو سال برترین ژنوتیپ‌ها به ترتیب از نظر صفات مواد جامد محلول و زودرسی بودند؛ لذا دورگ مگسی × ساوه‌‌ای (G44) برای تولید ارقام با قند بالا و همچنین والد دستجردی (G4) جهت تولید ارقام زودرس می‌توانند مورد توجه قرار گیرند. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد که صفت عملکرد بصورت مستقل از دو صفت مواد جامد محلول و زودرسی عمل می‌کند؛ دو صفت مواد جامد محلول و زودرسی رابطه منفی با یکدیگر داشتند؛ این دو صفت را می‌‌توان همزمان در نظر گرفت و جهت اصلاح آنها اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Graphic Analysis of Trait Relations of Cantaloupe Using the Biplot Method

نویسنده [English]

  • Hamid Dehghani
Tarbiat Modares University
چکیده [English]

Cantaloupe is a common crop and relatively important in Iran which show high genetic diversity. Forty nine genotypes including seven Iranian endemic cantaloupes Rishbaba, Shahabadi, Samsori, Dastjerdi, Magasi, Tiltorogh and Savei and their direct and reciprocal crosses were evaluated during two years using triple lattice design. Results indicated the positive and significant correlations between yield and yield components in both of years. Three traits including fruit weight, flesh thickness and fruit width indicated positive and significant correlation with yield among of traits. The ranks of the genotypes relative to yield were indicated the differences between genotypes in two years. The genotypes ranks according to total soluble solids and early maturity indicated that Magasi × Savei (G57) cross and Dastjerdi (G4) parent were the most superior genotype in two years; so Magasi × Savei (G44) cross and Dastjerdi (G4) parent can be considered for the production of cultivars with high sugar and early mature cultivars, respectively. Results also showed that the yield were independent from total soluble solids and early maturity so in cantaloupe breeding programs we can individually modified yield trait in breeding projects. The two traits, total soluble solids and early maturity had the negative correlation with each other; so these traits could be considered simultaneously for breeding.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cantaloupe
  • Biplot
  • correlation
  • Yield
  • Early maturity