اثرات پرتودهی اشعه گاما بر روی عملکرد و اجزای عملکرد کلزا ( Brassica napus)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس شرکت توسعه کشت دانه های روغنی

2 رئیس مرکز تحقیقات شرکت توسعه کشت دانه های روغنی

چکیده

به منظور ایجاد تنوع ژنتیکی القایی و انتخاب ژنوتیپ و لاین هایی با صفات زراعی مطلوب، بذور سه رقم کلزا ساری گل (PF)، RGS003 و زرفام، با دزهای مختلف اشعه گاما 500، 700 و 900 گری تیمار شدند. جهت تایید پایداری تغییرات ژنتیکی القایی صفات زراعی، 66 لاین موتانت انتخابی از نسل M4 موتاسیون همراه با واریته های شاهد به منظور بررسی نسل پنجم موتاسیون (M5) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. بیست و دو لاین انتخابی نسل M5از نظر صفاتی مانند ارتفاع، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، میانگین طول خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس داده های بدست آمده تفاوت معنی داری در تمامی صفات زراعی مورد مطالعه در لاین های آزمایشی نشان داد. بیشترین ضریب تغییرات مربوط به تعداد خورجین در شاخه فرعی (57/29 درصد) بود. مقایسه میانگین لاین های آزمایشی با شاهد نشان داد که میانگین طول خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد در لاین های موتانت Zar16 و Zar20 بطور معنی دار بیشتر از واریته های شاهد بود و چون این لاین ها از نظر سایر صفات مورد بررسی، اختلافی با واریته های شاهد نداشتند، به عنوان لاین های برتر در نظر گرفته شدند.
واژه های کلیدی: کلزا، تنوع ژنتیکی القایی، اشعه گاما و لاین موتانت

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects Gamma Irradiation on Yield and Yield Components of Rapeseed (Brassica napus)

چکیده [English]

In order to induce of genetic variation and selection of genotypes with desirable traits, Seeds of three varieties of Rapeseed Sarigol (PF), RGS003 and Zarfam were treated with different doses of gamma ray 500, 700 and 900 Gy. To confirm the stability of the induced genetic traits, 66 mutant lines from M4 generation were studied in a randomized complete block design with three replications. Twenty-two selected lines of M5 generation were evaluated of traits such as height, number of siliqua per plant, number of seeds per siliqua, mean siliqua length, seed 1000 weight and yield. The results of analysis variance that that there are showed significant differences the lines in all the traits studied. The highest coefficient of variation was obtained for the number of siliqua per branch (29/57 percent). Trait mean comparison of experiment lines with control showed that siliqua length, seed 1000 weight and yield was significantly higher than the control varieties in Zar-16 and Zar-20 mutant lines. Because of these lines had not different with control varieties for the other traits were considered as superior lines.
Key words: Rapeseed, induction of genetic diversity, gamma rays and mutant line

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rapeseed
  • induction of genetic diversity
  • gamma rays and mutant line