اثر سطوح مختلف کود دامی و وزن‌های غده بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سیاه (Bunium persicum Bioss.)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

این آزمایش با هدف بررسی اثر سطوح کود دامی و وزن‌ غده بر خصوصیات رشد، اجزای عملکرد و عملکرد دانه و اسانس گیاه دارویی زیره سیاه، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. پنج سطح کود دامی از نوع گاوی (صفر، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار کود گاوی) و سه وزن غده (کمتر از 2، 4-2 و بیشتر از 4 گرم) به عنوان تیمارهای آزمایشی انتخاب شدند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، قطر تاج‌پوشش گیاهی، اجزای عملکرد شامل تعداد چتر در شاخه جانبی، تعداد چترک در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و دانه و محتوی و عملکرد اسانس زیره سیاه بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده میزان مصرف کود دامی و وزن غده به طور معنی‌داری اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیکی و دانه و محتوی اسانس دانه زیره سیاه را تحت تأثیر قرار داد. اثر متقابل میزان مصرف کود دامی و وزن غده بر ارتفاع بوته، قطر تاج-پوشش گیاهی و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. بالاترین عملکرد دانه با 20/164 گرم بر متر مربع مربوط به بالاترین میزان مصرف کود دامی بود. با افزایش وزن غده از کمتر از دو گرم به بیش از چهار گرم، عملکرد دانه زیره سیاه 27 درصد بهبود یافت. بالاترین عملکرد اسانس مربوط به 40 تن کود دامی و وزن غده بیش از چهار گرم با 25/14 گرم بر متر مربع بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effects of different levels of animal manure and bulb weights on yield and yield components of caraway (Bunium persicum Bioss.)

چکیده [English]

In order to study the effects of different levels of animal manure and bulb weights on growth criteria, yield components, seed yield and essential oil yield of caraway, an experiment was conducted as factorial based on a randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station, Ferdowsi University of Mashhad, during two growing seasons of 2012-2013 and 2013-2014. Five animal manure levels (0, 10, 20, 30 and 40 t.ha-1 cow manure) and three bulb weights (4 g) were considered as treatments. Studied criteria were plant height, canopy diameter, yield components such as umbel number per branch, umbellet number per umbel and 1000-seed weight, biological yield, seed yield, essential oil content and essential oil yield of caraway. The results showed that the simple effect of animal manure levels and bulb weights were significant on yield components, biological yield, seed yield and essential content of caraway. Interaction effect between animal manure level and bulb weight was significant on plant height, canopy diameter and essential oil yield. The highest seed yield was belonged to the maximum animal manure level with 164.20 g.m-2. Seed yield was improved up to 27% by increasing bulb weight from 4 g. The maximum essential oil yield (14.25 g.m-2) was observed for 40 t.ha-1 animal manure + bulbs with >4 g.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Essential oil
  • Seed yield
  • Canopy diameter
  • Cow manure
  • Medicinal plant