اثر برهم‌کنش علف های هرز و پرایمینگ بذر بر شاخص‌های رشدی توده‌های مختلف‌ هندوانه بذری (Citrullus‌ lanatus)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد،

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد،

چکیده

سابقه و هدف: هندوانه ‌بذری (Citrullus Lanatus) از جمله گیاهان صیفی است که به عنوان کشت دوم بعد از محصولات زمستانه در بعضی از مناطق کشور کشت می‌شود. این محصول به دلایل زمان کوتاه کاشت تا رسیدگی، هزینه‌های تولید کم و سودآوری بیشتر نسبت به سایر گیاهان بهاره، امروزه مورد توجه بیشتر کشاورزان قرار گرفته است. از این‌رو به منظور بررسی اثر برهم‌کنش علف‌های هرز و پرایمینگ بذور بر شاخص‌های رشدی توده‌های مختلف هنداوانه بذری آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش در سال زراعی 1392 در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سه توده هندوانه بذری (کلاله، نیشابور و بجنورد) به عنوان فاکتور اول، فاکتور دوم هیدروپرایمینگ بذر در دو سطح (بذور پرایم شده و بذور پرایم نشده) و فاکتور سوم شامل حضور و عدم حضور علف‌های هرز بود. صفات مورد مطالعه عبارتنداز طول بوته، شاخص سطح برگ، محیط میوه، تعداد میوه در هر بوته، تعداد دانه در هر میوه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بودند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که علف‌های هرز با تاثیر بر رشد و اجزای عملکرد دانه، در هر سه توده هندوانه بذری به طور معنی‌داری عملکرد دانه را تا 79 درصد کاهش داد. پرایمینگ بذر توانست تا حدودی اثرات مخرب علف‌های هرز بر شاخص سطح برگ و وزن هزار دانه را کاهش دهد ولی تاثیر چندانی بر عملکرد دانه نداشت. به طور کلی در بین توده‌های مورد بررسی بیشترین عملکرد دانه و وزن هزار دانه به ترتیب با 1581 کیلوگرم در هکتار و 144 گرم در توده نیشابور مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش در اثر تداخل علف‌های هرز تمامی صفات مورد بررسی به خصوص عملکرد دانه به طور قابل توجهی کاهش یافت که از این رو می‌توان با حذف علف‌های هرز تا حدودی این کاهش‌ها را جبران کرد. و یا در حضور علف‌های هرز نیز با انتخاب ارقامی مناسب (توده نیشابور) و همچنین با انجام عملیات پیش‌تیمار بذور همانند فراهم آوردن شرایط مناسب جوانه‌زنی بذور (پرایمینگ بذور) می‌توان به عملکرد بهینه این گیاه دست یافت.

عنوان مقاله [English]

Interaction effects between weeds and seed priming on growth Indices on different seed lots of seedy watermelon (Citrullus Lanatus)

نویسندگان [English]

  • M. Zarandi 1
  • M. Khaje Hoseini 2
1
2
چکیده [English]

Background and objectives: Seedy watermelon (Citrullus lanatus) is a crop that is planted in as a second crop after winter crops some parts of country. This crop is more attended by farmers due to the short time between planting and maturity, low production costs and greater profitability rather than other spring crops. In order to evaluate the interaction effects between weeds and seed priming on growth indices on different seed lots of seedy watermelon (Citrullus lanatus).
Materials and methods: this experiment was conducted in factorial design based on complete randomized block design with three replications in Research Farm of Faculty of Agriculture of Ferdowsi University of Mashhad in 2013. First factor included three seed lots of Seedy Watermelon (Kalaleh, Neishabour and bojnord), second factor included seed hydropriming in two levels (primed and non-primed seeds) and third factor was weedy and weed free conditions. The studied traits were include plant height, Leaf area index, fruit setting, fruit number per plant, Seed number per fruit, 1000weight and seed yield.
Results: results showed that weeds had effect on growth and yield components of seeds, which caused reduction in seed yield in seedy watermelon lots by 79%. Seed priming reduced the effects of weeds on leaf area index and thousand kernel weights, but didn’t have any significant effect on seed yield, but increased seed yield rather than control treatment. In general, the most seed yield and thousand kernel weights were observed in Neishabour lot with 1581 kg per ha and 144 gr, respectively.
Conclusion: based on the results of the experiment on weed interference all traits, especially grain decreased significantly with the removal o the weeds can be to a certain extent or in the presence official said grasses weeds can also be performed using the appropriate varieties as well (Neishabour seed lots) as the preparation of seed germination as well as providing good condition (seed priming) can be achieved optimal performance.