اثربرهمکنش تیمار سولفات روی و تنش اکسیداتیو کلرید سدیم بر دو پایه قزوینی و بادامی زرند پسته

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 استاد گروه باغبانی دانشگاه بوعلی

3 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قم

چکیده

سابقه و هدف: شوری خاک ناشی از کلرید سدیم یکی از مشکلات مناطق پسته کاری کشور می‌باشد و این مشکل با کمبود منابع آبی در حال تشدید است، در این حالت به کارگیری پایه مناسب و تغذیه صحیح نقش مهمی ایفا می‌کند. نقش تغذیه با ترکیبات حاوی روی در کم کردن صدمه اکسیداتیو در تنش شوری در گیاهان به طور روشن درک نشده است. اثر تغذیه‌ای ترکیبات حاوی روی بر میزان رشد برخی گونه‌های باغی در معرض شوری توسط محققان گزارش می‌شود اما اطلاعات کمی در خصوص اثر آن بر ویژگی-های مختلف پایه‌های پسته در دسترس می‌باشد. مطالعه حاضر به بررسی اثر تیمار سولفات روی بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رشد دو پایه پسته تحت تنش شوری می‌‌پردازد و هدف آن کاهش اثرات زیان‌بار تنش شوری در خاک است.
مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درگلخانه تحقیقاتی سازمان پارک‌های شهرداری قم طی سال‌های 97-1396 انجام گرفت. تعداد 1512 عدد بذر دو پایه پسته بادامی زرند و قزوینی از موسسه تحقیقات پسته کشور تهیه و تحت تیمارهای جوانه زنی قرار گرفتند. جهت پایش دقیق تغذیه با سولفات روی دانهال‌ها با محلول 50 درصدی هوگلند در شرایط گلخانه‌ای و کشت هیدروپونیک تا رسیدن به ارتفاع و رشد مورد ‌نظر تغذیه شدند، دانهال‌های رشد کرده در معرض چهارسطح شوری شامل صفر(شاهد)، پنج، 10، 15 دسیزیمنس بر متر کلرید سدیم و سه سطح روی از منبع سولفات روی آبدار(ZnSO4.7H2O) شامل صفر(شاهد)، یک و پنج میکرومولار قرار گرفتند. دانهال‌ها جهت بررسی صفات مورد نظر به آزمایشگاه گروه باغبانی دانشگاه بوعلی سینا منتقل شدند. صفت‌های ارتفاع نهال، وزن تر برگ، کسر مولی کلسیم در ریشه، گروه‌های سولفوهیدریل ریشه، نفوذپذیری غشاء ریشه، نشت یونی روی و میزان مالون دی آلدئید در برگ مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: افزایش غلظت کلرید سدیم تا 15 دسیزیمنس بر متر بدون کاربرد سولفات روی سبب کاهش صفات ارتفاع دانهال (بادامی زرند 2/64 درصد، قزوینی 3/53 درصد)، وزن تر برگ (بادامی زرند 7/64 درصد، قزوینی 5/55 درصد)، کسر مولی کلسیم در ریشه (بادامی زرند 5/54 درصد، قزوینی 50 درصد) و گروه‌های سولفوهیدریل ریشه (بادامی زرند 6/29 درصد، قزوینی 3/14 درصد) نسبت به تیمار شاهد گردید با افزایش سطح شوری تا سطح 15 دسیزیمنس بر متر نفوذپذیری غشاء ریشه، نشت یونی روی و میزان مالون دی آلدئید در برگ افزایش یافت. مصرف سولفات روی سبب افزایش وزن تر برگ، ارتفاع نهال، کسر مولی کلسیم در ریشه و غلظت گروه‌های سولفوهیدریل در ریشه گردید. مصرف سولفات روی منجر به کمترین میزان نفوذپذیری غشاء ریشه بین تمامی تیمار‌ها در پایه قزوینی (53 درصد) شد، اثر متقابل تیمار سولفات روی یک میکرومولار و تنش شوری پنج دسیزیمنس بر متر سبب کاهش نشت یونی روی (بادامی زرند 3/14 درصد، قزوینی 2/2 درصد) نسبت به تیمار شاهد گردید. بیشترین میزان مالون دی آلدئیدDW) molgr-1µ 5/2) در تیمار شوری 15 دسیزیمنس بر متر بدون کاربرد سولفات روی در پایه بادامی زرند نسبت به تمامی تیمارها مشاهده شد.
نتیجه گیری: نتایج بیانگر اثر مثبت روی در افزایش مقاومت گیاه و مهار بهتر رادیکال‌های آزاد تولید شده در شرایط تنش شوری ناشی از کلرید سدیم به‌خصوص در سطوح 10 و 15 دسیزیمنس بر متر است. بافت ریشه پایه قزوینی در مقایسه با پایه بادامی زرند غلظت گروه‌های سولفوهیدریل بیشتر (بادامی زرند 33/113 درصد، قزوینی 83/191 درصد) و نشت یونی روی کمتری (بادامی زرند 87/15 µg.g-1 root4h-1، قزوینی 61/4 µg.g-1 root4h-1) دارد، بر همین اساس پایه قزوینی در مقایسه با پایه بادامی زرند که بالاترین میزان مالون دی آلدئید برگ را دارد در برابر تنش کلرید سدیم مقاوم‌تر است و پایه قزوینی می‌تواند با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه به عنوان پایه پایدارتر به تنش شوری معرفی گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of interaction of Zinc sulfate treatment and sodium chloride oxidative stress on two Rootstock of Qazvini and Badami Zarand Pistachio

نویسندگان [English]

  • hossein sharifzadegan 1
  • mansour gholami 2
  • mohammad reza naeini 3
1 دانشکده کشاورزی، گروه علوم باغبانی
2 Professor of Gardening at Bu-Ali Sina University
3 Academic member of Qom Agricultural Research Center
چکیده [English]

Background and objectives:
Soil salinity due to sodium chloride is one of the problems in pistachios in the country And this problem whit The shortage of water supplies is intensifying. in this case Using the Resistant Rootstosk and proper nutrition plays an important role. The role of nutrition with zinc compounds in reducing oxidative damage in salinity stress in plants is not clearly understood. The nutritional effects of zinc containing compounds on the growth rate of some Plant species exposed to salinity are reported by various researchers. But little information is available on its effect on the various characteristics of pistachio Rootstosks. The present study aimed to investigate the effect of zinc sulfate treatment on some physiological, biochemical and pistachio growth factors under salinity stress and its goal is to reduce the harmful effects of salinity stress in the soil.
Materials and Methods
The experiment was conducted as a factorial With three replications in the Research greenhouse of The park organization of Qom municipality in 2017-2018. Number of 1512 pistachio seeds of Badamimi Zarand and Qazvini from Pistachio Research Institute of Iran were prepared And germinated. For accurate monitoring, Nutrition with zinc sulfate on seedlings was fed with Hooglund's 50 percent solution in greenhouse conditions and hydroponic culture until it reached height and growth. Grown seedlings were exposed to four levels of salinity including zero (control), five, 10, 15 (ds/m) sodium chloride and three levels of zinc sulfate from the source of ZnSO4.7H2O containing zero (control), one and five mM. The seedlings were transferred to Bu-Ali Sina University's Department of Horticulture .Seedlings height, leaf fresh weight, calcium molar fraction in root, root sulfohedril groups, root membrane permeability, zinc ion leakage and malondialdehyde levels in leaf were evaluated.
Results:
Increased sodium chloride concentration up to 15 (ds/m)No application of zinc sulfate Reduced traits of seedlings height ( Badami Zarand, 64.2%, Qazvini 53.3%), The fresh weight of leaf (Badami Zarand 64.7%, Qazvini 55.5%), Fraction of calcium molar in the root (Badami Zarand 54.5%, Qazvini 50%), And roots of sulfohydryl root (Badami Zarand 29.6%, Qazvini 14.3%) Compared to control treatment. With increasing salinity levels up to 15 dS / m Permeability of root membran, zinc Ion leakage and the level of malondialdehyde increased in the leaf. The consumption of zinc sulfate increases the fresh weight of the leaf, Seedlings height, Calcium molar fraction in the root, and concentration of sulfohedril groups in the roots. The application of zinc sulfate resulted in the lowest permeability of root membrane among all treatments in Qazvin (53%). The interaction of zinc sulfate treatment 1 mM and salinity stress of five (ds/m) would reduce zinc ion leakage (Badami Zarand 14.3%, Qazvini 2.2%) Compared to control treatment. The highest amount of malondialdehyde (DW) molg-1μ 5/2) In salinity treatment, 15 (ds/m) No application of zinc sulfate In the rootstock of Badami Zarand, all treatments were observed.
Conclusion:
The results indicated a positive effect of zinc on increasing plant resistance and better control of free radicals in salinity stress Particularly at levels of 10 and 15 (ds/m). The rootstock texture of Qazvin compared to the Badami Zarand has a higher concentrations of sulfohedril groups (Bdami zarand 11.33%, Qazvini 191.83%).And the ionic leakage is lower (Zarand 87/15 μg.g-1 root4h-1, Qazvini, 61/4 μg.g-1 root4h-1). Accordingly, Qazvini rootstosk is more stable than the Badami Zarand rootstok Because it has the highest level of malondialdehyde in leaves, it is more resistant to sodium chloride stress And Qazvini rootstock can be introduced to the salt stress according to the climatic conditions of each region as a stable base.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zinc"
  • "salinity stress"
  • " sodium chloride
1.Abou, E. and Nour, E.A. 2002. Growth and nutrient contents response of maize to foliar nutrition with micronutrients under irrigation with saline water. J. Biol. Sci. 2: 2. 92-97.
2.Agricultural Jahad statistics. 2018. Ministry of Agriculture Jahad, Volume 3. 186p.
3.Aravid, P. and Prasad, M.N.V. 2005. Cadmium induced toxicity reversal by zinc in ceratophyllum demersum L. together with exogenous supplements of amino and organic acids. J. Chemosohere. 61: 1720-1733.
4.Arora, N., Bhardwaj, R. and Arora, H. 2008. Homobrassinolide alleviates oxidative stress in salt treated maize
(Zea mays L.) Plants. J. Plant Physiol. Rockville, MD, 285p.
5.Asadollahi, Z. and Mozaffari, V. 2013. Effect of salinity on growth and seed composit ion of pistachio in perlite medium. J. Greenhouse. Sci. Technol.12: 3. 13-27.
6.Bagherzadeh, A., Kavisi, H., Khezri, M. and Merzaei, S. 2016.Study of protein expression of Badami sefid and Badami zarand Pistachio rootstocks under salt stress. J. Agric. Biotechnol. 8: 3. 16-32.
7.Benakar, M., Rahimian, G., Ranjbar, V.M. and Tafti, Sh. 2015. Effect of Irrigation with Saline Water on Aerial and Root Seedlings of Five Pistachio Cultivars of YazdProvince. J. Res. Agric. 28: 2. 341-351.
8.Bernal, M., Cases, R., Picorel, R. and ruela, I.Y. 2007. Foliar and root Cu supply affect differently Fe- and Zn- uptakeand photosynthetic activity in soybran plants. J. Environ. Exp. Bot.60: 145-150.
9.Brown, P.H., Zhang, Q. and Fergusen, L. 1994. Influence of rootstock on nutrient acquisition by pistachio. J. Plant Nutr.
17: 7. 1137-1148.
10.Cakmak, I. 2000. Possible roles of zinc in protecting plant cells from damage by reactive oxygen species. J. New Phytol. 146: 185-205.
11.Curtin, D., Steppuhn, H. and Selles, F. 1993. Plant responses to sulfat and chloride salinity growth and ionic relations Soil Science. J. Soc. Am.57: 1304-1310.
12.Daneshbaghshe, B. and Khoshgoftarmanesh, A. 2016. Effect of selenium on dry weight, glutathione peroxidase activity and concentration of some wheat under salt stress conditions. J. Plant Funct. 14: 4. 189-200. (In Persian)
13.Del Rio, L., Corpas, F. and Sandalio,L. 2002. Reactive oxygen antioxidant systems and nitric oxide in peroxisomes. J. Exp. Bot. 53: 1255-1272.
14.Ghoshgoftarmanesh, A. 2008. Basics of Plant Nutrition. IsfahanUniversity of Technology Publication. 462p. (In Persian)
15.Hokmabadi, H., Arzani, K., Dahghani, Y. and Panahi, B. 2004. Response of Badami Zarand, sarakhs and Ghazvini Pistachio Rootstocks to Sodium Clorid and boron Excess in irrigation water.J. Agr. Sci. Tech. 7: 4. 11-24.
16.Karimi, S.M., Rahemi, M., Maftoun,S. and Tavallai, V. 2009. Effectof longterm salinity on growthand performance of two pistachio (Pictacia vera L.) rootstocks. Aust. J. Basic Appl. Sci. 3: 3. 1630-1639.
17.Kohbani, A., Karimi, H. and Tajabadipoor, A. 2012. Evaulation of interspecific hybrid pistachio to salinity and drought stress, Master's thesis on Horticulture, RafsanjanUniversity. 114p. (In Persian)
18.Kumar, N., Pal, M. and Sairam, R. 2010. Exogenous proline alleviates oxidative stress and increase vase life in rose (Rosa hybrid L. Grand Gala). J. Hort. Sci. 127: 79-85.
19.Meloni, D.A., Oliva, M.A., Ruiz, H.A. and Martinez, C.A. 2001. Contribution of proline and inorganic solutes to osmotic adjustment in cotton under salt stress. J. Plant Nutr. 24: 599-612.
20.Naini, M.r., Asnaashari, M. and Choshgoftarmanesh, A. 2016. Zinc effect on some biochemical, physiological and growth characteristics of two olive cultivars under salinity stress, Ph.D thesis, HamedanUniversity. 180p.
21.Naini, M.r., Asnaashari, M. and Mirzapour, M. 2016. Effect of zinc nutrition on reduction of oxidative damage caused by salinity stress intwo olive cultivars. J. Agric. Crop.23: 6. 150-160.
22.Sedlak, J. and Lindsay, R.H. 1968. Estimation of Total Protein-Bound, and Nonprotein Sulfhydryl Groups inTissue with Ellman’s Reagent. J. Anal. Biochem. 25: 192-205.
23.Talebi, M. 2009. Effect of zinc and salinity on growth, chemical composition and vascular tissue in two pistachio cultivars. Master thesis, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture Rafsanjan University. 23: 6. 150-160.