اثر تاریخ کاشت و تراکم بر سرعت تولید و زوال برگ گلرنگ

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران،

3 استاد گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران،

4 دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

چکیده

مقدمه
پیش‌بینی تغییرات سطح برگ بخش مهمی از مدل‌های شبیه‌سازی گیاهان زر‌اعی است. قابلیت پیش بینی تغییرات شاخص سطح برگ گیاه در طی فصل رشد برای تخمین میزان تشعشع خورشیدی دریافتی و ماده خشک تولیدی گیاه مهم است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات تولید و زوال سطح برگ گلرنگ "توده محلی اصفهان" می‌باشد.
مواد و روش
یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولیعصر در سال 1391 انجام شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کاشت (17 فروردین و 6 اردیبهشت) و تراکم بوته (15، 40، 65 و 90 بوته در مترمربع) بودند. پس از سبز شدن بوته‌ها تا پایان فصل رشد به فاصله زمانی هر 10 روز یک‌بار سطح برگ بوته‌ها مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. همچنین از ابتدای فصل رشد تا پایان مرحله گلدهی، هر 7-3 روز یک‌بار تعداد برگ سبز و گره تولید شده روی ساقه اصلی، تعداد برگ زرد روی ساقه اصلی و همچنین تعداد کل برگ زرد روی بوته شمارش و ثبت گردید.
یافته‌ها
نتایج نشان داد با کاهش تراکم شاخص سطح برگ حداکثر (LAImax) روند افزایشی داشت به‌طوری که مقدار آن در تراکم 15 بوته در مترمربع به 91/3 و 37/3 در تاریخ کاشت‌های اول و دوم رسید و در تراکم های بالاتر مقدار آن کاهش یافت. سرعت تولید برگ (leaf/°Cd-1) میان تراکم‌های مختلف در تاریخ کاشت های مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری نشان نداد و بین 73/1 تا 93/1 leaf/°Cd-1 متغیر بود. تولید برگ در گیاه پس از گذشت 1349 تا 1395 °Cd-1 و 1300 تا 1384 °Cd-1 به‌ترتیب برای تاریخ کاشت‌های اول و دوم پایان یافت. با افزایش تعداد برگ در طول فصل رشد، سطح برگ به‌صورت توانی افزایش یافت به‌طوری که شیب افزایش سطح برگ با افزایش تراکم و تاخیر در کاشت روند کاهشی داشت. سرعت زوال برگ در تراکم‌های پایین‌تر هر تاریخ کاشت و نیز با تأخیر در کاشت با شیب زیادی صورت گرفت. سرعت پیری برگ براساس تعداد برگ زرد در بوته بین 0025/0 تا 0045/0 leaf/°Cd-1 برای تاریخ کاشت اول و 0018/0 تا 0037/0 leaf/°Cd-1 برای تاریخ کاشت دوم متغیر بود.
بحث
نتایج نشان داد با افزایش تراکم از شاخص سطح برگ حداکثر کاسته شد. با افزایش تراکم بوته به دلیل افزایش رقابت درون و برون بوته‌ای و درنتیجه کاهش تعداد شاخه فرعی در هر بوته، سطح برگ تک بوته کاهش می‌یابد اما بر خلاف این انتظار افزایش تعداد بوته نتوانست کاهش شاخص سطح برگ را جبران کند. این امر احتمالا به دلیل کاهش تعداد برگ در بوته در تراکم بالاتر بود. تأخیر در کاشت موجب افزایش سرعت ظهور برگ و کاهش دوره موثر تولید برگ گردیده و از تعداد نهایی برگ در ساقه اصلی کاسته شد. سرعت تولید گره در طی این دوره در درجه نخست به وسیله دما و پس از آن توسط دسترسی به اسمیلات برای رشد برگ تعیین می‌شود. با افزایش تراکم، سرعت زوال برگ در ساقه بیشتر شد. افزایش شدت پیری در تراکم‌های کاشت پایین را می‌توان به رقابت درون گیاهی و سایه‌اندازی بیشتر نسبت داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of planting date and density on leaf Production and Senescence rate in Safflower

نویسندگان [English]

  • Benjamin Torabi 1
  • Nasser Dastfalinejad 2
  • Afshin Soltani 3
  • Asghar Rahimi 4
1 Associate Prof., Dept. of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 M.Sc. Graduate, Dept. of Agronomy, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran
3 Professor, Dept. of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
4 Associate Prof., Dept. of Agronomy, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

Introduction
Predicting leaf area is an important part of the crop simulation models. The ability to predict changes in leaf area index is important to estimate the solar radiation received during the growing season and dry matter production. The knowledge about the leaf area development of safflower is incomplete. Therefore the aim of this study was to quantify leaf production and senescence of safflower 'Local Esfahan'.

Materials and Methods
A factorial experiment was conducted based on completely randomized block design with four replicates in Research Farm of Vali-e-Asr University in 2012. Factors were included sowing date (5 and 25 April) and plant density (15, 40, 65 and 90 plant/m2). Leaf area was measured from the beginning of the emergence stage to the end of the growing season at an interval 10 days. Furthermore, the number of green and yellow leaves on main stem, the number of node on main stem and the number of total yellow leaf on plant were counted from the beginning of the growing season to the end of the flowering at an interval 3-7 days.

Results
The results showed LAImax in 15plant/m2 were 3.91 and 3.37 in the studied sowing dates, respectively, and its value was decreased with increase in density. The leaf production rate (leaf/°Cd-1) was not significantly different among densities of each sowing date and varied from 1.73 to 1.93 leaf/°Cd-1. Leaf production terminated after 1349 to 1395 °Cd-1 and 1300 to 1384 °Cd-1 for studied sowing dates, respectively. The results showed that with increase in leaf number during growing season, leaf area increased as power. The slope of increase in leaf area decreased with increase in density and delay in sowing. The results showed that leaf senescence rate occurred with a steep slope for the lower densities of each sowing date and for the late sowings. Leaf senescence rate based on yellow leaf number on plant for different densities ranged from 0.0025 to 0.0045 leaf/°Cd-1 for the first sowing date and 0.0018 to 0.0037 leaf/°Cd-1 for the second sowing date.

Discussion
The results showed that leaf area index decreased with increasing plant density. Plant leaf area decreased with increasing plant density due to increasing inter- and intra-plant competition and reducing the number of branches per plant. However, an increase in the number of plants could not compensate the decrease in leaf area index. This is probably due to decreased number of leaves per plant in higher density. The delay in planting resulted in increasing leaf emergence rate and reducing the effective period of leaf production and consequently the final number of leaves was reduced. The node production rate during this period is primarily determined by temperature and then by assimilates availability for leaf growth. With the increase in density, leaf senescence rate was increased. The increase of senescence rate in low planting densities can be attributed to greater inter-plant competition and shading.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Growing Degree Days
  • Leaf Area Index
  • Node Number
1.Ahmadi, A., Saeidi, M. and Zali, A. 2006. Drought resistance and its relation with yield, leaf area and crop growth rate during reproductive stage in bread wheat genotypes with different breeding background. J. Agri. Sci. Nat. Res. 12: 5. 82-91. (In Persian)
2.Butler, T.J., Evers, G.W., Hussey, M.A. and Ringer, L.J. 2002. Rate of leaf appearance in crimson clover. Crop Sci. 42: 23-241.
3.Dragovic, S., Maksimivic, L. and Karagic, D.J. 1996. Effect of stand density on formation of leaves and leaf area of sugarbeet under irrigation. J. Sugar Beet Res. 33: 44-52.
4.Ehsanzadeh, P. 1998. Agronomic and growth characteristics of spring spelt compared to common wheat. Ph.D. Thesis. Univ. Saskatchewan, Canada.
5.Ehsanzadeh, P. and Zareian-Baghdadabadi, A. 2003. Effect of plant density on yield, yield components and some growth characteristics of two safflower cultivars in Isfahan weather conditions. J. Sci. Technol. Agric. Nat. Res. 7: 1. 129-140. (In Persian)
6.Ghadiryan, R., Soltani, A., Zeinali, E., Kalateh-Arabi, M. and Bakhshandeh, E. 2002. Evaluating non-linear regression models for use in growth analysis of wheat. J. Plant Prod. 4: 3. 55-77. (In Persian)
7.Hammer, G.L., Carberry, P.S. and Muchow, R.C. 1993. Modeling genotype and environmental control of leaf area dynamics in grain sorghum. I. Whole plant level. Field Crops Res. 33: 293-310.
8.Lecoeur, J. and Ney, B. 2003. Change with time in potential radiation use efficiency in field pea. Eur. J. Agro.
19: 91-105.
9.Littleton, E.J., Dennett, M.D., Elston, J. and Monteith, J.L. 1979. The growth and development of cowpea (Vigna unguiculata) under tropical field conditions. J. Agri. Sci. Cam. 93: 291-307.
10.Maddah-Yazdi, V., Soltani, A., Kamkar, B. and Zeinali, E. 2008. Comparative physiology of wheat and chickpea: leaves production and senescence. J. Agri. Sci. Nat. Res. 15: 4. 63-72.
(In Persian)
11.Massawe, F.J., Azam, S.N. and Roberts, A. 2005. The impact of temperature on leaf appearance in bambara groundnut landraces. Crop Sci. 43: 1375-1379.
12.Mohammad-Nejad, Y. 2004. Prediction of branching and leaf production and senescence in chickpea. M.Sc. Thesis, Department of Crop Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian)
13.Mohammad-Nejad, Y., Soltani, A., Sayedi, F. and Zamini, A. 2006. Prediction the branching and leaf emergence and senescence in chickpea Hashem cultivar. J. Agri. Sci. Nat. Res. 13: 1. 39-48.
14.Pourhadyan, H. and Zahedi, M. 2011. Effects of row spacing and plant densityon developmental stages, growth indices, remobilization and grain yield of safflower. J. Crop Eco. 3: 4. 307-323. (In Persian)
15.Pourreza, J., Soltani, A., Naderi, A. and Aynehband A. 2009. Modeling leaf production and senescence in wheat. American-Eurasian J. Agric. Env. Sci. 6: 5. 498-507.
16.Ranganathan, R., Chauhan, Y.S., Flower, D.J., Robertson, M.J., Sanetra, C. and Silim, S.N. 2001. Predicting growth and development of pigeon pea: Leaf area development. Field Crops Res. 69: 163-172.
17.Singh, P. and Virmani, S.M. 1996. Modeling growth and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). Field Crops Res. 46: 41-59.
18.Soltani, A. 2009. Mathematical modeling of the crop. JDM Press. 175p. (In Persian)
19.Soltani, A. and Galeshi, S. 2002. Importance of rapid canopy closure for wheat production in a temperate sub-humid environment: experimentation and simulation. Field Crops Res. 77: 17-30.
20.Soltani, A., Robertson, M.J., Mohammad-Nejad, Y. and Rahemi-Karizaki, A. 2006. Modeling chickpea growth and development: leaf production and senescence. Field Crops Res. 99: 14-23.
21.Steinmaus, S.J. and Norris, R.F. 2002. Growth analysis and canopy architecture of velvetleaf grown under light conditions representative of irrigated Mediterranean-type agroecosystems. Weed Sci. 50: 42-53.
22.Torabi, B., Attarzadeh, M. and Soltani, A. 2013. Germination response to temperature in different safflower (Carthamus tinctorius) cultivars. Seed Tech. 35: 27-39.
23.Turpin, J.E., Robertson, M.J., Hillcoat, N.S. and Herridge, D.F. 2002. Faba bean (Vicia faba) in Australia׳s northern grains belt: Canopy development, biomass, and nitrogen accumulation and partitioning. Aust. J. Agri. Res. 53: 227-237.