ارزیابی ژنوتیپ‌های مختلف مارچوبه (Asparagus officinalis L.) از نظر مواد مؤثره و عناصر غذایی تحت شرایط آبیاری با حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

2 عضو هیات علمی

3 استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

4 گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

چکیده

چکیده

سابقه و هدف: گیاهان دارویی از بزرگترین منابع نجات‌‌بخش زندگی بشر می‌باشند و در تاریخ بشر برای درمان پزشکی مورد استفاده قرار گرفته‌‌‌اند. بشر به‌طور سنتی به این گیاهان برای درمان بیماری‌ها و آگاهی از گیاهان دارویی و همچنین به‌منظور دسترسی و استفاده منظم به این گیاهان به مناطق مختلفی از جهان که این گیاهان در آن‌ها می‌روید نیاز دارد. مارچوبه (Asparagus officinalis L.) گیاهی چندساله، علفی، دوپایه، متعلق به خانواده مارچوبگان (Asparagaceae) است و با بیش از یک متر ارتفاع بوده که در دسته سبزی‌های ویژه قرار داشته و دارای ارزش غذایی و خواص درمانی بسیار زیادی است. به منظور ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ‌های برتر و رسیدن به ژنوتیپ‌هایی با عملکرد اسپیر از نظر مواد موثره بالا و عناصر غذایی این آزمایش انجام گرفت.

مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی مواد مؤثره و عناصر معدنی ژنوتیپ‌های گیاه سبزی-دارویی مارچوبه، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان صورت گرفت. در این تحقبق هدف تنوع و انتخاب ژنوتیپ های برتر از نظر صفات رویشی و کیفیت و متناسب با شرایط آبی کشور بود به همین دلیل همه ژنوتیپها در شرایط آبیاری حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی پرورش و ارزیابی شدند. بنابراین 16 ژنوتیپ حاصل از کشت بذور نسل دوم به‌دست‌آمده از رقم جرسی (Jerrci) مارچوبه مورد برسی قرار گرفتند. بستر کشت برای تمام گلدان‌ها یکسان بوده و شامل 35 درصد خاک باغچه + 35 درصد ماسه + 30 درصد کمپوست زباله شهری خشک بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SAS (نسخه 1/9) صورت پذیرفت و جهت مقایسه میانگین داده‌ها از آزمون توکی استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد صفات مورد بررسی در ژنوتیپ‌های مختلف، معنی‌دار بود و ژنوتیپ‌ها نسبت به هم دارای تفاوت‌های معنی‌داری بودند، به‌طوری‌که در مورد صفت فنل اسپیر بیشترین مقدار فنل (10/4 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) در ژنوتیپ شماره 103 در نوع اسپیر سبز دیده شد. نتایج حاصل از سنجش مقدار فلاونوئید نیز نشان داد که بیشترین (48/6 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) در ژنوتیپ شماره 135 در نوع اسپیر سبز بدست آمد. همچنین درصد آنتی‌اکسیدان نیز در انواع اسپیر تفاوت نشان داد و بیشترین درصد آنتی‌اکسیدان در اسپیر سبز (15/74 درصد) در ژنوتیپ 149 و در اسپیر سفید (06/73 درصد) در ژنوتیپ شماره 29 دیده شد. در مورد عناصر غذایی نیز بیشترین مقدار کلسیم و منیزیم در ژنوتیپ 149 در سال دوم و 135 در سال سوم بدست آمد. مقایسات میانگین برای درصد فسفر بیان کرد که بیشترین درصد این عنصر در ژنوتیپ 50 در سال سوم بوده و با برخی از ژنوتیپ ها اختلاف معنی‌داری نداشت و همچنین کمترین درصد فسفر در ژنوتیپ شماره 48 در سال دوم گزارش شد. همچنین مقایسات میانگین برای درصد پتاسیم نیز، بیشترین درصد این عنصر در ژنوتیپ 49 در سال دوم نشان داد.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان عنوان کرد که ژنوتیپ‌های 149، 29، 135 و 103 از بین 16 ژنوتیپ‌های مورد بررسی دارای ویژگی‌های برتری بوده و برای اصلاح و تولید ارقام جدید مورد استفاده قرار داد و ژنوتیپ‌های برتر به عنوان گیاهان با عملکرد از نظر مواد موثره بالا در نظر گرفت و به عنوان رقم جدید مشتق شده از رقم جرسی معرفی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Different Genotypes of Asparagus (Asparagus officinalis L.) regarding Active Compounds and Nutritional Elements under Irrigation Conditions with maximum allowed water depletion

نویسندگان [English]

  • Babolah Faraji 1
  • Jamal-Ali Olfati 2
  • Amir Sahraroo 3
  • Mohammad Hassan Biglouei 4
1 Department of Horticulture Sciences, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
2 Department of Horticultural sciences, Faculty of Agricultural sciences, University of Guilan
3 Assistant Professor Professor of Horticultural Science Department, University of Guilan
4 Department of Water Engineering, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
چکیده [English]

Abstract:

Background and Objective: Medicinal plants are the largest sources of human life preservation and have been traditionally used for medical treatment throughout human history. Humans have relied on these plants for disease treatment, knowledge of medicinal plants, and regular access to these plants in various regions of the world where they grow. Asparagus (Asparagus officinalis L.) is a perennial, herbaceous, dioecious plant belonging to the asparagus family. It is classified as a special vegetable and possesses high nutritional value and numerous therapeutic properties. In order to evaluate and select superior genotypes and achieve genotypes with high performance in terms of secondary metabolites and nutritional elements, this experiment was conducted.



Materials and Methods: In order to evaluate the phytochemicals and mineral elements of asparagus vegetable-medicinal plant genotypes, an experiment was conducted in the form of a completely randomized design with three replications in the greenhouse of the Faculty of Agricultural Sciences at the University of Guilan. The aim of this study was to select superior genotypes based on growth and quality traits and tailored to the water conditions of the country; therefore, all genotypes were cultivated and evaluated under conditions of maximum allowable moisture depletion irrigation. Consequently, sixteen genotypes derived from second-generation seed cultivation of the Jerrci variety of Asparagus were examined. The cultivation substrate was the same for all the pots and consisted of 35% garden soil + 35% sand + 30% dry urban waste compost. Data analysis was performed using SAS software (version 9.1), and Tukey's test was utilized for comparing the means of the data.

Results: The results indicated that the traits under investigation in different genotypes were significant, and the genotypes showed significant differences among each other. For instance, the highest amount of phenol (4.1 mg/g dry weight) was observed in genotype number 103 in the green spears. Flavonoid assessment results also demonstrated that the highest amount (6.48 mg/g dry weight) was obtained in genotype number 135 in the green spears. Additionally, antioxidant percentage varied among the spear types, with the highest antioxidant percentage in green spears (74.15%) found in genotype 149 and in white spear (73.6%) observed in genotype number 29. Regarding nutritional elements, the highest amounts of calcium and magnesium were obtained in genotype 149 in the second year and 135 in the third year. Comparisons of means for phosphorus percentage revealed that the highest percentage of this element was in genotype 50 in the third year, showing no significant differences with some genotypes, while the lowest phosphorus percentage was reported in genotype number 48 in the second year. Moreover, mean comparisons for potassium percentage showed that the highest percentage of this element was in genotype 49 in the second year.

Conclusion: Based on the results obtained, it can be stated that genotypes 149, 29, 135, and 103 out of the 16 genotypes examined exhibited superior characteristics. These genotypes are deemed suitable for improvement and the production of new varieties. The superior genotypes were considered as plants with high performance in terms of active ingredients and were introduced as new varieties derived from the Jerrci variety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antioxidant
  • Asparagus
  • Calcium
  • Medicinal plant
  • Phenol