بررسی تنوع مورفولوژیکی توده‌های گردوی بومی مناطق مختلف استان گلستان

نوع مقاله : پژوهشی

چکیده

گردو .Juglans regia L گیاهی از خانواده ژوگلانداسه است. در میان 21 گونه جنس Juglans، گردوی ایرانیJuglans regia  از نظر تولید دانه خوراکی به‌عنوان بهترین گونه شناخته شده است. شناسایی و جمع‌آوری ارقام بومی درختان میوه اولین گام در مسیر برنامه‌های اصلاحی به‌شمار می‌آید، به‌طوری‌که عدم آگاهی متخصصان اصلاح از خصوصیات ژنتیکی گیاهان موجب می‌شود کار به‌نژادی با کندی صورت گیرد. تاکنون روش‌های زیادی برای بررسی تنوع ژنتیکی و تعیین قرابت ژنتیکی بین ارقام و توده‌های گردوی ایرانی استفاده شده است که از آن جمله می‌توان به شاخص‌های مورفولوژیک اشاره کرد. در این مطالعه به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی توده‌های گردوی بومی استان گلستان، 96 درخت گردو از 5 توده شناسایی شده انتخاب و 32 صفت کمی مربوط به دانه و دیگر صفات مورفولوژی یادداشت‌برداری گردید. با توجه به نتایج حاصل، اختلاف مشاهده شده در وزن دانه با پوست سبز بین 88/14 تا 88/55، وزن دانه با پوست سخت بین 647/5 تا 911/25، وزن مغز بین 145/2 و 514/7 گرم و درصد مغز بین 95/19 تا 19/50 متغیر بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا، درصد پروتوژینی و میزان چربی کاهش و میزان پروتئین افزایش می‌یابد. صفات فنولوژی، خصوصیات بیوفیزیکی دانه و ریخت‌شناسی (با استفاده از راهنمای ارزیابی درختان) نیز در 5 توده گردوی این استان بررسی گردید. نتایج نشان داد که توده‌های مورد بررسی دارای تنوع بالایی بوده و گزینش باید از نظر صفات مورد نظر صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of morphological diversity among native populations of walnut (Juglans regia) in Golestan province, Iran

چکیده [English]

Walnut is a plant belongs to Juglandaceae family. Among 21 species, of the
Juglans genus, the Persian walnut (Juglans regia L.) is recognized as the best
species. The main aim of the current research work was identification of genetic
diversity among Persian walnut species in Golestan province, Iran. Morphological
traits used as an approach to evaluate 96 trees which belonged to five native
populations. All morphological characters of leaf, flower and fruits were recorded.
Significant differences was seen among these populations in respect to character of
nut with husk and without husk. This range was between 14.88 to 55.88 gr for the
former and 5.64 to 25.91 gr for the latest one. Also the percent of kernel was in a
range of 19.95 to 50.19. Further results indicated a negative correlation between
high altitude with protogeny and percentage oil of kernels. Reversely, there was a
positive correlation between altitude and protein content of the kernels. Other
phenological traits such as seed biophysics and seed morphology (according to
IPGRI and UPOV descriptors) were evaluated within this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Walnut
  • Juglans regia
  • Morphological diversity
  • Population